Friday, January 1, 2010

كليدهاي حفاظتي - قسمت اول

دستگاه هايي كه با نيروي برق از خارج به كار مي افتند، بايد این امکان را داشته باشند که منبع برق آنها را قطع نمود. اين كار به وسيله يك كليد صورت مي گيرد. مثلاً ، قطع برق يك لامپ ، يك دستگاه نشان دهنده اسلايد ( پروژكتور ) ، يا يك ابزار ماشيني . اين كليد البته براي اهداف ايمني مورد نياز نمي باشد.
ابزارهاي قطع براي نگهداري فني
براي جلوگيري از وقوع حادثه هنگام تعمير يك دستگاه، بايد بتوان جريان برق را به وسيله يك كليد قطع يا آن را تغيير و جدا نمود. هر مقدار انرژی الکتریکی كه در دستگاه جمع شده است بايد تخليه شود.( پديده خازني )
جريان برق – جريان برق بايد بوسيله يك كليد به طور كلي و بخصوص در موقع كار قطع شود. لازم است تفاوت بين يك ابزار جداكننده و يك كليد قطع جريان برق را در نظر داشت. در روش جداسازي (مثل استفاده از سنسورهاي نوري ) منبع برق رابطه دستگاه ها با هر منبع انرژي الكتريكي قطع مي گردد تا ايمني افرادي كه بر روي آن ، يا در نزديكي تجهيزات الكتريكي كار مي كنند تأمين شود.
در حالت قطع ، فاصله جداسازي مورد نياز طبق مقررات بايد تضمين گردد. فاصله جداسازي بايد قابل رؤيت باشد. به هر حال اين مسئله بايد بر روي دستگاه جدا كننده يا نشانگر ( قطع ) فقط در صورتي كه فاصله جداسازي لازم رعايت شده باشد نشان داده شود.
جداسازي را مي توان به طرق زير انجام داد :
- وسايل قطع اتصال ها ( عايق ها ) ؛
- كليدهاي قطع يك يا چند قطبي ؛
- اتصال هاي دو شاخه و سرپيچ ؛
- فيوزهاي اتصالي ؛
- فيوزها ؛
- پايانه هاي خاصي كه نياز به حذف يك سيم ندارند.
بايد روش هاي مناسبي جهت تخليه الكتريکی تجهیزات ، به عنوان مثال ، دستگاههای دارای خازن پیش بینی شده باشد. ( مثل استفاده از مقاومت هاي باي پس ) . ابزارهاي قطع اتصال هنگام تعميرات فني براي از كار انداختن تأسيساتي است كه با نيروي برق كار مي كنند. با وجود اين كه وسايل جداكننده در اكثر موارد فقط بايد به وسيله يك تكنسين برق مورد استفاده قرار گيرند. ولي بايد امكان استفاده از آن ها از نظر ايمني بدون ايجاد خطر به وسيله هر فردي وجود داشته باشد.
وسايل قطع ايمن امكان مي دهد كه فعاليت كليه تجهيزاتي كه با نيروي برق كار مي كنند ، با استفاده از كليد اصلي با كليد تأسيسات ، يا بخصوص هنگام انجام تعميرات به طور ايمن با به كارگيري كليد تعميرات متوقف شود. به طور كلي يك كليد ايمني تعميرات بايد قادر به قطع كليه جريان هاي برق باشد، يا وجود اين كه در بعضي شرايط كليدهاي قطع انفرادي نيز كافي مي باشند. در مورد كليدهاي تعميرات نيز باز بودن جريان برق بايد قابل رؤيت باشد و يا حالت قطع فقط هنگامي كه جريان برقرار است بايد ديده شود.
قطع برق براي انجام تعميرات فني را مي توان به طور مثال با وسايل زير انجام داد :
- كليدهاي چند قطبي ؛
- قطع كننده هاي مدار جريان برق ؛
- كليدهاي پايش اتصال هاي عمليات ؛
- دو شاخه و سرپيچ هاي اتصالات.
در اين جا نيز در صورت لزوم بايد وسايل مناسب براي اطمينان از عدم تراكم انرژی الکتریکی فراهم شود.( تخليه الكتريكي بعد از قطع منبع جريان الكتريكي )
قطع نيروي هيدروليكي و پنوماتيكي ( آبي و هوايي )
نيروي هيدروليكي و پنوماتيكي را مي توان به وسيله بستن مدار برق يا قطع مولد فشار متوقف نمود. قطع سيستم هاي هيدروليكي يا پنوماتيكي براي انجام تعميرات مكانيكي را مي توان به وسيله دستگاه هايي كه كار كردن با آن ها براي هر فردي آسان و ايمن است انجام داد به عنوان مثال :
- شيرهاي گردان ؛
- شيرهاي ورودي ؛
- كليدهاي اضطراري ؛
- دستگاه قطع اتصال مولد فشار.
در مورد دستگاه هاي هيدروليكي يا پنوماتيكي ، بايد هميشه به ياد داشت كه قطع اتصال براي انجام تعميرات مكانيكي ، نبايد فقط منحصر به قطع نيروي خارج گردد ، بلكه بايد تخليه نيروي جمع شده در دستگاه نيز مورد توجه قرار گيرد.
قطع منابع نيروي چندگانه – براي تأسيساتي كه به وسيله چندين منبع نيرو تغذيه مي شوند بايد يك وسيله قطع براي كليه منابع هنگام تعميرات مكانيكي استفاده شود، و اطمينان حاصل شود كه تمام منابع نيرو به طور همزمان قطع شده اند. اين مسأله به خصوص در تأسيساتي كه با چندين منبع نيروي متفاوت در ارتباط هستند مانند ، هواي فشرده و برق مهم مي باشد.

No comments: