Tuesday, May 20, 2008

زمين و مقاومت الكتريكي

هدف از اتصال به زمين هر چه باشد – تأمين ايمني در برابر برقگرفتگي انسان يا حيوان در بهره برداري از سيستم الكتريكي ، يا ، حفظ عايقبندي سيستم يا ايجاد مسيري براي جريان عملياتي با هدف تحريك لوازم حفاظتي به واكنش و يا تأمين ايمني در برابر برقگرفتگي هنگام انجام تعميرات بر روي تجهيزات يا خطوط نيروي برق – وجود سيستم اتصال به زمين در سيستم هاي الكتريكي اجتناب ناپذير است.
حتي در سيستم هاي IT كه بدون اتصال به زمين به حساب مي آيند ، براي كشف وقوع اتصال فاز به زمين و تحريك رله زمين به واكنش ، به ايجاد مسيري براي عبور جريان تحريك از طريق زمين احتياج است ، هر چند در اين مورد ، مقاومت اتصال به زمين بايد به قدر كافي بالا باشد تا جريان تحريك از حد معيني بيشتر نشود.
مقصود از اتصال زمين ، اتصال به جرم كلي زمين است.
آشنا شدن با اين مفهوم و پي بردن به معناي جرم كلي زمين براي فهم مطالب مربوط به اتصال زمين و نقش الكترود زمين ، اهميتي بسيار زياد دارد.
تا جايي كه مربوط به مسايل عملياتي و غيره باشد ، اتصال به جرم كلي زمين ممكن است مستقيم يا از طريق نوعي امپدانس انجام شود. به طور كلي ، بجزء مواردي مانند سيستم هاي IT ، در احداث اتصال به زمين ، يا هادي اي كه در تماس با زمين بوده و به آن الكترود زمين گفته مي شود ، دو هدف زير تعقيب مي شود :
1- مقاومت اتصال به جرم كلي زمين يا خلاصه تر مقاومت الكترود زمين تا حد امكان كم باشد.
2- تأسيسات اتصال به زمين – هادي ها ، الكترود زمين ، اتصالات و غيره – توانايي عبور جريانهاي اتصال به زمين را در مدت برقراري اين جريان ها ، داشته باشند.
براي تحقق اين هدفها لازم است موارد زير مطالعه شوند :
1- جنس ، مقاومت ويژه ، دما و رطوبت خاكي كه الكترود در آن مدفون مي شود ؛
2- جنس ، اندازه ها و نحوه نصب الكترود زمين ؛
3- نحوه انجام اتصالات به الكترود زمين ؛
علاوه بر اينها توجه به موارد زير نيز ضروري خواهد بود :
1- چگالي جريان در سطح الكترود در تماس با خاك
2- پتانسيل بر روي سطح زمين در اطراف الكترود
و در خاتمه ، اندازه گيري مقاومت الكترود زمين نسبت به جرم كلي زمين و در برخي موارد اندازه گيري مقاومت ويژه خاك ، مهمترين كاري است كه بايد انجام شود.

No comments: