با تشكر از آقاي دكترداود رشتچيانتعاريف بسيار متعددي براي فرهنگ ايمني وجود دارد. در حقيقت فرهنگ ايمني مفهومي بين رشته اي است كه از مناظر مختلف از روانشناسي و جامعه شناسي تا مهندسي ايمني و قابليت اطمينان قابل بررسي است. اما همه تعاريف موجود در اين وجه مشتركند كه فرهنگ ايمني يكي از اجزاء و زير ساختارهاي فرهنگ سازماني است. اما فرهنگ سازماني و يا حتي لفظ فرهنگ به چه معناست ؟
به طور كلي فرهنگ، مجموعه اي از باورها، عقايد، معيارها و قوانين است. از ديرباز و با شكل گيري اولين اجتماعات بشري يك سري عقايد، باورها و قراردادها به عنوان راهنماهايي براي رفتار فرد در جامعه بنا نهاده شد كه طبعاً با گذر زمان، تأثير پذيري هاي تاريخي و اقليمي تكامل يافته و مجموعه بسيار گسترده و پيچيده اي به نام فرهنگ را شكل داده است. بالطبع هر زير مجموعه اي از جامعه كلان براي خود، خرده فرهنگي ويژه دارد. در اين ميان سازمان ها و صنايع نيز از اين قاعدع مستثني نيستند. آنها با عنوان زيرمجموعه اي از كل جامعه داراي فرهنگ مختص سازمان خودشان هستند كه برگرفته از اهداف، روش پايه گذاران و بسياري از عوامل ديگر است. در واقع ارزش هاي مشترك صنفي كه بر عقايد و رفتار اعضاء اثر مي گذارد را مي توان فرهنگ يك سازمان دانست. فرهنگ ايمني هم يكي از اجزاء فرهنگ سازماني است كه شامل ارزش ها و عقايدي است كه در جهت ايمني و سلامت در محيط كار باشد. البته شايان ذكر است كه حتي در صورت وجود يك فرهنگ سازماني استقرار يافته هم نمي توان انتظار داشت كه تمام رفتار و واكنش هاي فردي اعضاء يكسان بشد. همچنين فرهنگ ايمني سازمان تنها برآيند فرهنگ ايمني اشخاص درون آن نيست، بلكه اهداف، پيشينه و والگوي فكري مديران و حتي سازمان هاي همكار در شكل گيري اين مجموعه با نام " فرهنگ ايمني" موثرند. تعاريف ديگر از اين مفهوم نيز وجود دارد.
براي مثال، مجموعه عقايد، الگوها، باورها، قواعد و تجربه هاي اجتماعي و فني كه هدف شان به حداقل رساندن مواجهه كاركنان، مشتريان و عموم مردم با مخاطرات و حوادث است را مي توان فرهنگ ايمني يك سازمان دانست. كنفدراسيون صنايع انگليس، عقايد و باورهاي جمعي در يك سازمان در مورد ريسك و حوادث را فرهنگ ايمني آن سازمان مي داند. HSC كميسيون بهداشت و ايمني انگلستان نيز فرهنگ ايمني را محصول عقايد، الگو فكري و باورهاي فردي و جمعي كه ميزان تعهد به ايمني و سلامت شغلي را در يك سازمان معين مي كند، مي داند.
به طور كلي فرهنگ، مجموعه اي از باورها، عقايد، معيارها و قوانين است. از ديرباز و با شكل گيري اولين اجتماعات بشري يك سري عقايد، باورها و قراردادها به عنوان راهنماهايي براي رفتار فرد در جامعه بنا نهاده شد كه طبعاً با گذر زمان، تأثير پذيري هاي تاريخي و اقليمي تكامل يافته و مجموعه بسيار گسترده و پيچيده اي به نام فرهنگ را شكل داده است. بالطبع هر زير مجموعه اي از جامعه كلان براي خود، خرده فرهنگي ويژه دارد. در اين ميان سازمان ها و صنايع نيز از اين قاعدع مستثني نيستند. آنها با عنوان زيرمجموعه اي از كل جامعه داراي فرهنگ مختص سازمان خودشان هستند كه برگرفته از اهداف، روش پايه گذاران و بسياري از عوامل ديگر است. در واقع ارزش هاي مشترك صنفي كه بر عقايد و رفتار اعضاء اثر مي گذارد را مي توان فرهنگ يك سازمان دانست. فرهنگ ايمني هم يكي از اجزاء فرهنگ سازماني است كه شامل ارزش ها و عقايدي است كه در جهت ايمني و سلامت در محيط كار باشد. البته شايان ذكر است كه حتي در صورت وجود يك فرهنگ سازماني استقرار يافته هم نمي توان انتظار داشت كه تمام رفتار و واكنش هاي فردي اعضاء يكسان بشد. همچنين فرهنگ ايمني سازمان تنها برآيند فرهنگ ايمني اشخاص درون آن نيست، بلكه اهداف، پيشينه و والگوي فكري مديران و حتي سازمان هاي همكار در شكل گيري اين مجموعه با نام " فرهنگ ايمني" موثرند. تعاريف ديگر از اين مفهوم نيز وجود دارد.
براي مثال، مجموعه عقايد، الگوها، باورها، قواعد و تجربه هاي اجتماعي و فني كه هدف شان به حداقل رساندن مواجهه كاركنان، مشتريان و عموم مردم با مخاطرات و حوادث است را مي توان فرهنگ ايمني يك سازمان دانست. كنفدراسيون صنايع انگليس، عقايد و باورهاي جمعي در يك سازمان در مورد ريسك و حوادث را فرهنگ ايمني آن سازمان مي داند. HSC كميسيون بهداشت و ايمني انگلستان نيز فرهنگ ايمني را محصول عقايد، الگو فكري و باورهاي فردي و جمعي كه ميزان تعهد به ايمني و سلامت شغلي را در يك سازمان معين مي كند، مي داند.
No comments:
Post a Comment