آناليز ايمني شغلي چيست؟

تعريف: آناليز كيفي ايمني يك شغل،‌ روش و نوع انجام كار، تشخيص خطرات و پتانسيل حوادث كه ممكن است در طول انجام كار اتفاق بيا فتد. تعيين و اختصاص دادن ابزار و سيستمهايي براي كاهش و كنترل ريسك ها شامل شرح و نتيجه حوادث و آنالیز ایمنی شغلی يك ريسك رنكينگ از برخي خطرات شناسايي شده و پتانسيل حوادث مي باشد.
نامهاي ديگر JSA
Job Hazard Analysis :JHA
Safe Job Analysis :SJA

Task Hazard Analysis :THA
JSAبراي كدام شغل ها انجام مي شود؟

شغل هايي كه در آنها حوادث و يا شبه حوادث رخ داده است.شغل ها يي كه در آنها موارد خطر كاملا عمومي و شناخته شده نيست و راههاي مقابله با اين خطرات شناخته شده نيست.شغل هايي كه در آنها يكسري كارگر جديد با يكديگر كار مي كنند .شغل هايي كه در آنها نياز است چندين نفر با هم به صورت مشاركتي كار كنند ونياز به هماهنگي بين آنها دارد .ابزار يا روشهاي جديد كاري كه در حال معرفي هستند.
Purpose of JSA
مقصود ازJSA چيست ؟

مقصود ازJSA تشخيص وارزيابي خطراتي است كه ممكن است در طول طراحي- روش اجرايي و ابزار آلات يك شغل ديده نشود .تغيير پرسنل يا روش.توسعه از اولين باري كه كار انجام شده است .اولين هدف از انجام آنايز ايمني شغلي پيدا كردن راه ايمن براي انجام كار يا پيدا كردن راه جايگزين است.
JSA Execution

اجراي JSA
JSA توسط تيمي شامل كارگران (كساني كه واقعا اين كار را انجام مي دهند) يا در آينده انجام خواهند داد . سوپر وايزرها ،‌كاركنان ايمني و تخصصهاي مختلف اگر نياز باشد .نتايج بدست آمده در يك جدول ويا فرم كامپيوتري ثبت مي شود.
JSA Procedure

روش كار JSA
JSA به صورت نرمال و عمومي شامل موارد زير مي شود :

-پيش نياز آناليز ايمني شغلي

- تفكيك يك شغل به مراحل مختلف

- تشخيص خطرات ، موقعيت هاي خطرناك ، كارهاي خطرناك انجام شده در هر مرحله از كار

- تعيين ابزار و كنترل هاي لازم براي قسمتهاي كه خطر آن شناسايي شده است

- خلاصه كردن و پيگيري نتايج حاصل شده

- دو مورد اخير در همه انجام نمي شود
JSA Prerequisites

پيش نياز JSA
- تشكيل تيم JSA

-انتخاب يك شغل براي آناليز

-جمع آوري پيش زمينه هاي لازم و ضروري

- انتخاب يك جدول مناسب براي ثبتJSA TEAM

- يك سرپرست تيم كه صلاحيت و تجربه در اين روش را داشته باشد

- يك منشي كه موارد را ثبت نمايد ( اين كار ميتواند توسط سرپرست گروه نيز انجام شود .

اعضاي تيم شامل 2 تا 10 نفر براي جمع آوري تجربه و علم مورد نيازبراي شغلي كه آناليز مي شود تهيه نمايند و روش اجرايي و ابزار مرتبط

(TEM – (JSA 2
تيم بايد حداقل شامل دو نفر از كارگراني باشد كه با اين شغل آشنا هستندو متوجه باشند كه كمك آنها در اين فعاليت باعث شناسايي خطرات و به حداقل رساندن آنها مي شوداعضاي تيم JSA بايد وظيفه كا ريشان را قبل از حضور در جلسه آناليز ايمني بداننداعضاي تيم JSA
بايد روش اجرايي و ابزار مرتبط براي شغلي كه آناليز مي شود تهيه نمايندپرسنل با آگاهي و تخصص بايد به اين جلسه دعوت شود

Selecting the Job

انتخاب شغل
شغلهايي با بدترين آمار حوادث ، داراي اولويت هستند و در مرحله اول بايد آناليز شوندضريب تكرار حوادث : شغلهايي كه ضريب تكرار حوادث بالايي دارند. و حادثه مرتب تكرار مي شود داراي اولويت هستند .ضريب شدت : شغلهايي كه حوادث در آنها ضريب شدت بالايي دارد يعني باعث بروزLTI
و درمان پزشكي مي شوند بايد آناليز شود.پتانسيل حوادث : شغلهايي با پتانسيل خطر شديد مثل كارهايي نظير بلند كردن تجهيزات سنگينشغلهاي جديد : شغلهايي كه هميشه انجام نمي شود و يا تغيير پيدا كردهداراي اولويت براي آناليز هستندشغلي هميشگي : شغل هايي با خطرات ذاتي كه كارگران در معرض آن قرار دارند
Job Description

تشريح شغل
اطلاعات زير براي انجام آناليز يك شغل بايد تهيه شودخلاصه اي از شغل و هدف از انجام آنبازديد مقدماتي از شغل و محل توسط سرپرست گروه و اين گزارش ميتواندبا عكس و فيلم تكميل شود .يك ليستي از آموزشهاي مورد نياز ، دستيابي به محل ، كار با ابزار ، خودروها ، كار در بلندي و..يك ليستي از نيازمنديها و وسايل استحفا ظي توصيه شده
Background Information

اطلاعات پيش زمينه

قبل از انجام آناليز ايمني شغلي ، جمع آوري اين اطلاعات ضروري استمصاحبه ، مذكرهنوشتن پروسه و روش اجراييكتاب و مرجع بازديد از مراحل مختلف كاربازبيني حوادث و اتفاقات گذشته

Separate the Job into Basic Steps

1-تفكيك كار به مراحل پايه

شغل بايد به قسمتهاي پشت سر هم با رعايت توالي تقسيم شود .در ارزيابي بايد از موارد نارسا يا بيش از اندازه پرهيز كرد ( براي بيشتر شغلها 10STEP) كفايت مي نمايد

مراحل بايد شامل ابتد تا انتها باشد.هر قسمت بايد شامل كارهايي كه انجام مي شود باشد نه كارهايي كه بايد انجام شودتعريف مراحل با فعلهايي مانند نصب ، ، بلند كردن، باز كردن ، پركردن مكان و جدا كردباز بيني مراحل كار با چند كارگر تا اطمينان از درستي مراحل حاصل شود

Separate the Job Into Basic Steps

2-تفكيك كار به مراحل پايه

براي تفكيك كار به مراحل گوناگون ، روش سودمند مشاهده چگونگي انجام كار استانتخاب كارگرا ن توانا ، حرفه اي ، و كساني كه مايل به همكاري در اين فعاليت هستند براي مشاهدهمشاهده كار ديگر كارگران براي مقايسه اختلافها به خصوص اگر در شيفتهاي ديگر باشندJSAچه سودهايي داردتوزيع اينكه مشاهده كارگران در حال كارثبت تصويرتعيين مراحل پايه با استفاده از سوالهاي زيربا كدام مرحله كار شروع مي شودمرحله پايه بعدي چيست

Separate the Job into Basic Steps

3-تفكيك كار به مراحل پايه

همچنين ما كارهاي زير را علاوه بر مشاهده انجام دهيمگفتگو در مورد شيوه انجام كارچندين نفر از كساني اين شغل را انجام در مشاهده وارد شوندبه ياد آوري و چك كردن روشكساني كه آناليز كار خود را انجام ميدهند كار خود را بياد بياورند

Hazard Identification

شناسايي خطر

همچنين ما كارهاي زير را علاوه بر مشاهده انجام دهيمتيم JSA بايد اين سووالها را در طول شناسايي خطرات بپرسدچه چيزي ميتواند به سمت خطا برودنتيجه اين خطاها چيستآن چگونه اتفاق مي افتدممكن است عوامل ديگري در اين بخش وارد شودچگونه اين خطرات اتفاق مي افتدسطح ايمني چفدر استبايد چك شود تا اندازه گيري ها JSA اجرايي باشد طرح ايمني شناسايي شد ،و آنها متوجه بشوند با درگير شدن در كاربراي شناسايي خطر ها، سودمند است تا از يكسري چك ليست ها بهره بگيريم
Hazard Identification

2- شناسايي خطر
در شناسايي خطر حداقل به موارد زير بايد رسيدگي شودآيا چيزهايي براي ضربه زدن متقابل يا آسيب رساندن وجود داردآيا چيزهايي براي گير افتادن كسي بين آنها وجود داردآيا پتانسيل خطر ليز خوردن و افتادن وجود داردآيا خطر سقوط از سطحي به سطح ديگر و يا در همان سطح وجود دارد .ممكن است عوامل ديگري در اين بخش وارد شودچگونه اين خطرات اتفاق مي افتدآيا خطر كشيدن ، هل دادن ويا خمش ، چرخش وجود دارد .آيا خطر محيطي براي ايمني و سلامتي افراد وجود داردآيا خطر تجمع موادي نظير گازهاي سمي ، بخار و يا بخار فلزي ويا گرد وغبار وجود داردآيا خطر وجود مواد آتش زا ، انفجاري و يا برق وجود دارد
Develop Solutions
ايجاد يا توسعه راه حل ها

روشهاي پيشنهاد شده براي كنترل خطرات بايد ليست شود .روشهاي مهندسي و مديريتي براي ايزوله كردن خطرات به استفاده از وسايلحفاظت فردي ترجيح داده مي شود.پيدا كردن راههاي جديد براي انجام شغلتغيير موقعيت هاي فيزيكي كه خطر ايجاد مي كندبازبيني روش اجرايي و روش كاربالا بردن آموزش قبل از انجام كارافزايش نظارت و سرپرستي در حين كاراجراي كنترل هاي اداري زماني كه نميتوان عامل خطر را با روشهاي مهندسي حذف كرداختصاص امكانات تجهيزات فردي
Conclusions

نتيجه

منافع انجامJSA

شناسايي واقعي و پتانسيل خطراتي كه در شغل وجود دارد و كمك براي اينكه چگونه اين خطر را مديريت كنيم
دادن آموزش هاي فردي به افراد در مورد حفاظت ايمني موثرآماده كردن پلانهايي براي سرپرستي ايمنيدادن اطلاعات ايمني به كارگران جديددادن دستورالعمل براي كارهاي غير معمولبررسي روش اجرايي شغل بعد از رخ دادن حادثهمطالعه روش كار براي بهبود هاي امكان پذيرشناسايي حفاظهاي مورد نياز براي محلهاي مورد نيازآموزش سرپرستان براي سرپرستي ايمنيافزايش ارتباط و درگيري كارگران با مسائل و روشهاي ايمنيمشاركت كارگران در ايجاد روش هاي اجرايي ايمنگرايش مثبت در مورد ايمني

Repeating the JSA

تكرار آناليز ايمني شغلي

اگر هرگونه تغييري در مواد اوليه ، ابزار روش ها بوجود آمد آناليز ايمني شغلي بايد تكرار شود .اگر حادثه مهمي در يك شغل بوجود آمد .آناليز ايمني شغلي كمك ميكند براي پيدا كردن علت حادثه و راههاي جلوگيري از حوادث آينده آناليز ايمني شغلي بايد به صورت دوره اي انجام شود. اين راه ما را مطمئن مي سازد كه كارگران از روشهاي درست انجام كار پيروي مي كنند
وابزار در شرايط ايمن قرار دارند.
Job Safety AnalysisMarvin Rausand
Department of Production and Quality EngineeringNorwegian University of Science and Technology
marvin.rausand@ntnu.no
Translated by Hamid Imanzadeh
منبع : وب سایت رسمی دانشجویان ایمنی صنعتی دانشکده HSE دانشگاه شهید بهشتی