در اين مقاله روش مورد استفاده جهت ايمن سازی تجهيزات برقی ناحيه فولاد سازی و ريخته گری مداوم شامل تابلو های برق،ترانس ها،موتورهای الکتريکی،تونل های برق و... در هنگام انجام تعميرات و سرويس توضيح داده شده است.و با توجه به تجارب گذشته و نتايج آناليز حوادث برقی مجتمع فولاد مبارکه اين روش مورد بررسی و تجزيه و تحليل قرار گرفته است. در پايان نيز پيشنهاداتی جهت بهبود فرآيند ايمن سازی تجهيزات برقی و پيشگيری از حوادث برقی ارايه گرديده است.
2.روش کار:
حجم بالای تعميرات تابلوهای برق،ترانس ها،موتورهای الکتريکی و تونل های برق ايجاب می نمايدکه جهت جلوگيری از بروز حوادث انسانی همانند برق گرفتگی،گير کردن بين تجهيزات،سقوط از ارتفاع و.... در زمان های تعميرات تجهيزات برقی از آزاد شدن انرژی الکتريکی جلوگيری بعمل آيد.
سيستم مورد استفاده برای در ايمنی قرار دادن تجهيزات در زمان تعميرات در ناحيه فولاد سازی و ريخته گری مداوم کارت ايمنی قرمز است.قبل از شروع عمليات تعميرات،نقاطی که لازم است در ايمنی قرار گيرند توسط کارشناسان تعميرات واحد و دفتر فنی تعميرات مشخص می گردند.کارت ايمنی دارای دو قسمت می باشدکه قسمت اول (سر کارت ) قبل از شروع فعاليت تعميرات و قسمت دوم پس از اتمام فعاليت تعميراتی تکميل می شوند.قبل از شروع کار قسمت اول (سر کارت)توسط کارشناسان تعميرات و يا سرپرست شيفت تعميرات به عنوان متقاضی قطع برق و ايمن کننده (اپراتور های تعميرات برق واحد )تکميل می گردد. و محل های مورد نظر امضاء می شود.رديف دفتر ثبت کارت ايمنی،تاريخ،ساعت و نام تجهيز در قسمت اول کارت (سر کارت )نوشته می شود. و دفتر مخصوص ثبت کارت های ايمنی تکميل و امضاء می گردد.
نام تجهيز که در قسمت اول کارت ايمنی نوشته می شود روی تابلو برق مربوطه که بايد برق از آنجا قطع شود نيز نوشته شده است.(همانند LP0012 )ايمن کننده موظف است با حضور مجری تعميرات نسبت به تطبيق موقعيت کارت ايمنی (نام تجهيز نوشته شده روی کارت )با تابلو برق مربوط دقت لازم را نمايد. قسمت اول کارت (سر کارت )توسط ايمن کننده از قسمت دوم کارت (ته کارت ) جدا شده و در موقعيت مناسب(روی درب تابلو و...) نصب می گردد. و ته کارت تا پايان کار در نزد مجری باقی می ماند.
در تجهيزات ولتاژ بالا لازم است با توجه به شرايط کار و نوع فعاليت هايي که قرار است روي مصرف کننده انجام گيرد.علاوه بر نصب کارت ايمني قرمز مسير بصورت موقت ارت گردد.و تا پايان کار از ارت خارج نگردد.يا حداقل يک مرتبه ارت شده و مجددا از ارت خارج گردد.همچنين در بعضي از مسيرهاي ولتاژ پايين حتي لازم است کليد مربوطه از جاي خود خارج گردد.يا مدار فرمان آن قطع گردد.و يا فيوزهاي مسير تغذيه کننده از جاي خود برداشته شود.
بر اساس تعداد فعاليت های تعميراتی که روی يک تجهيز انجام می گيردممکن است دو يا چند کارت ايمنی قرمز صادر گردد.پس از اطمينان از قطع برق،مجری کار می تواند فعاليت خود را بر روی تجهيز مربوطه آغاز نمايد.
مجری کار پس از اتمام فعاليت های خود و انجام بازرسی کليه موارد ايمنی که در پايان کار بايد انجام دهد قسمت دوم کارت را امضاء کرده و جهت تاييد به کارشناسان تعميرات ويا سرپرست شيفت تعميرات جهت در شرايط بهره برداری قرار دادن مجدد تجهيز تحويل می دهد. و دفتر مخصوص ثبت کارت ايمنی را تکميل و امضاء می نمايد.کارشناسان تعميرات واحد ويا سرپرست شيفت تعميرات قبل از امضاءکارت موظفند از پايان کار اطمينان حاصل کرده،محدوده کاری را کنترل و محل مربوط به خود در قسمت دوم کارت (ته کارت ) را امضاءنمايد و ته کارت را به ايمن کننده تحويل دهد.ايمن کننده پس از کنترل شماره سريال دو قسمت کارت و امضاءهای مجاز آن،قسمت اول کارت (سر کارت)را از روی درب تابلو برق برداشته و در صورتی که کارت ايمنی ديگری روی تابلو نباشد اقدام به وصل کليد ها و فيوزها می نمايد.سپس کلمه باطل شد را روی دو قسمت کارت نوشته و کارت ايمنی را به مدت حداقل يک هفته بايگانی می نمايد.
زمانی که کليه کارت های ايمنی از روی تجهيز برداشته شود،تجهيز در شرايط بهره برداری قرار می گيرد. در صورت مفقود شدن کارت ايمنی،با حضور کليه عوامل درگير در اجرا و نظارت صورتجلسه ای تنظيم و پس از کنترل کامل محيط کار و اطمينان از ايمنی کليه پرسنل اقدام به وصل برق می نمايند.
بحث و نتيجه گيری
هر چند استفاده از کارت ايمنی قرمز و ساير روشهای ايمن سازی تجهيزات در زمانهای تعميرات از بسياری حوادث انسانی پيشگيری می نمايد.ولی اين روش دارای نقاط ضعفی نيز می باشد.که در صورت بروز اين نقايص می تواند به حادثه منجر شود.در ادامه به بعضی از نقايص و خطاهايی که ممکن است در فرآيند ايمن سازی توسط کارت ايمنی قرمز بروز نمايد اشاره می نماييم:
· خوانا نبودن نام تجهيز و ساير اطلاعات دست نويس شده در کارت ايمنی که منجر به اشتباه در ايمن سازی تجهيزات می گردد.
· اشتباه در تکميل کارت ايمنی قرمز توسط کارشناسان تعميرات يا سرپرست شيفت تعميرات که ممکن است نام تجهيز و شماره تابلو برق مربوط اشتباه نوشته شده و يا فراموش شود.
· اشتباه در ايمنی قرار دادن تجهيز که ممکن است ايمن کننده به علت خطای فردی شماره کارت ايمنی و تابلو مربوط را تطبيق نداده و تجهيز ديگری را در ايمنی قرار دهد. و گروه اجرايی دچار حادثه شوند.
· امکان مفقود شدن قسمت اول (سرکارت )ويا قسمت دوم کارت ايمنی (ته کارت)
· اشتباه در برقدار نمودن تجهيز توسط ايمن کننده
· وجود تعداد زياد کارت ايمنی قرمز در تعميرات که احتمال خطای انسانی را افزايش داده و زمان در ايمنی قرار دادن تجهيز نيز طولانی می شود.
· عدم وجود چک ليست های کنترلی
· عدم اطمينان از ايزوله شده تجهيزات به علت عدم استفاده از قفل های مکانيکی در بعضی از موارد
· وجود مسير هاي برگشت ولتاژ از طريق مسيرهاي موازي يا پايلوت
· و....
پيشنهادات:
جهت بهبود فرايند ايمن سازی تجهيزات و افزايش کار آيی کارت ايمنی قرمز پيشنهادات زير ارايه گرديده است که اين پيشنهادات در دست بررسی و بعضی از آنها در حال اجرا می باشد.
• ايجاد سيستم مکانيزه جهت ثبت اطلاعات مربوط به شماره درخواست کار،نام تجهيز و....در کارت های ايمنی توسط سيستم کامپيوتری که با فعاليت های تعميراتی مرتبط باشد.
• آموزش کافی و موثر افراد مجاز در رابطه با تجهيز،موارد ايمنی آن و اهميت فرآيند ايمن سازی
• استفاده از چک ليست های کنترلی جهت کنترل مراحل ايمن سازی تجهيزات و کنترل ايمنی محيط کار
• استفاده از قفل های مکانيکی جهت اطمينان بيشتر از ايزوله شدن تجهيزات
• کنترل کارتهای صادر شده از طرف پيمانکاران مقيم توسط نظارت مربوطه
• ايجاد سيستم سوپر وايزری قطع و وصل برق به نحوی که اتاق های برق مسئول مشخص داشته و فرآيند ايمن سازی تحت نظارت اين مسئول انجام گيرد.
• جداسازي دستورالعمل هاي ايمن سازي جهت مصرف کننده ها در سطوح مختلف ولتاژ
منابع:
1. محمدفام ايرج. مهندسي ايمني. همدان:فن آوران، چاپ چهارم. 1382
2. محمدفام ايرج. ارزيابي كمي ايمني. همدان:فن آوران، چاپ سوم. 1384
3. Azadeh, M.A.(2000). Creating highly reliable manufacturing systems: An integrated approach. International journal of reliability, quality and safety engineering, 7 (3) 205-225.
4. Bahr, N. (1997). System safety engineering and risk assessment: A practical approach. London: Taylor & Francis.
5. Blasco, R.D., Prieto, J.M., Cornejo, J.M. (2003). Accident probability after accident occurrence. Safety Science, 41 (6), 481-501.
6. Gherardi S., Nicolini, D. (2002). Learning the trade: a culture of safety in practice. Organization, 9 (2), 191-223.
2.روش کار:
حجم بالای تعميرات تابلوهای برق،ترانس ها،موتورهای الکتريکی و تونل های برق ايجاب می نمايدکه جهت جلوگيری از بروز حوادث انسانی همانند برق گرفتگی،گير کردن بين تجهيزات،سقوط از ارتفاع و.... در زمان های تعميرات تجهيزات برقی از آزاد شدن انرژی الکتريکی جلوگيری بعمل آيد.
سيستم مورد استفاده برای در ايمنی قرار دادن تجهيزات در زمان تعميرات در ناحيه فولاد سازی و ريخته گری مداوم کارت ايمنی قرمز است.قبل از شروع عمليات تعميرات،نقاطی که لازم است در ايمنی قرار گيرند توسط کارشناسان تعميرات واحد و دفتر فنی تعميرات مشخص می گردند.کارت ايمنی دارای دو قسمت می باشدکه قسمت اول (سر کارت ) قبل از شروع فعاليت تعميرات و قسمت دوم پس از اتمام فعاليت تعميراتی تکميل می شوند.قبل از شروع کار قسمت اول (سر کارت)توسط کارشناسان تعميرات و يا سرپرست شيفت تعميرات به عنوان متقاضی قطع برق و ايمن کننده (اپراتور های تعميرات برق واحد )تکميل می گردد. و محل های مورد نظر امضاء می شود.رديف دفتر ثبت کارت ايمنی،تاريخ،ساعت و نام تجهيز در قسمت اول کارت (سر کارت )نوشته می شود. و دفتر مخصوص ثبت کارت های ايمنی تکميل و امضاء می گردد.
نام تجهيز که در قسمت اول کارت ايمنی نوشته می شود روی تابلو برق مربوطه که بايد برق از آنجا قطع شود نيز نوشته شده است.(همانند LP0012 )ايمن کننده موظف است با حضور مجری تعميرات نسبت به تطبيق موقعيت کارت ايمنی (نام تجهيز نوشته شده روی کارت )با تابلو برق مربوط دقت لازم را نمايد. قسمت اول کارت (سر کارت )توسط ايمن کننده از قسمت دوم کارت (ته کارت ) جدا شده و در موقعيت مناسب(روی درب تابلو و...) نصب می گردد. و ته کارت تا پايان کار در نزد مجری باقی می ماند.
در تجهيزات ولتاژ بالا لازم است با توجه به شرايط کار و نوع فعاليت هايي که قرار است روي مصرف کننده انجام گيرد.علاوه بر نصب کارت ايمني قرمز مسير بصورت موقت ارت گردد.و تا پايان کار از ارت خارج نگردد.يا حداقل يک مرتبه ارت شده و مجددا از ارت خارج گردد.همچنين در بعضي از مسيرهاي ولتاژ پايين حتي لازم است کليد مربوطه از جاي خود خارج گردد.يا مدار فرمان آن قطع گردد.و يا فيوزهاي مسير تغذيه کننده از جاي خود برداشته شود.
بر اساس تعداد فعاليت های تعميراتی که روی يک تجهيز انجام می گيردممکن است دو يا چند کارت ايمنی قرمز صادر گردد.پس از اطمينان از قطع برق،مجری کار می تواند فعاليت خود را بر روی تجهيز مربوطه آغاز نمايد.
مجری کار پس از اتمام فعاليت های خود و انجام بازرسی کليه موارد ايمنی که در پايان کار بايد انجام دهد قسمت دوم کارت را امضاء کرده و جهت تاييد به کارشناسان تعميرات ويا سرپرست شيفت تعميرات جهت در شرايط بهره برداری قرار دادن مجدد تجهيز تحويل می دهد. و دفتر مخصوص ثبت کارت ايمنی را تکميل و امضاء می نمايد.کارشناسان تعميرات واحد ويا سرپرست شيفت تعميرات قبل از امضاءکارت موظفند از پايان کار اطمينان حاصل کرده،محدوده کاری را کنترل و محل مربوط به خود در قسمت دوم کارت (ته کارت ) را امضاءنمايد و ته کارت را به ايمن کننده تحويل دهد.ايمن کننده پس از کنترل شماره سريال دو قسمت کارت و امضاءهای مجاز آن،قسمت اول کارت (سر کارت)را از روی درب تابلو برق برداشته و در صورتی که کارت ايمنی ديگری روی تابلو نباشد اقدام به وصل کليد ها و فيوزها می نمايد.سپس کلمه باطل شد را روی دو قسمت کارت نوشته و کارت ايمنی را به مدت حداقل يک هفته بايگانی می نمايد.
زمانی که کليه کارت های ايمنی از روی تجهيز برداشته شود،تجهيز در شرايط بهره برداری قرار می گيرد. در صورت مفقود شدن کارت ايمنی،با حضور کليه عوامل درگير در اجرا و نظارت صورتجلسه ای تنظيم و پس از کنترل کامل محيط کار و اطمينان از ايمنی کليه پرسنل اقدام به وصل برق می نمايند.
بحث و نتيجه گيری
هر چند استفاده از کارت ايمنی قرمز و ساير روشهای ايمن سازی تجهيزات در زمانهای تعميرات از بسياری حوادث انسانی پيشگيری می نمايد.ولی اين روش دارای نقاط ضعفی نيز می باشد.که در صورت بروز اين نقايص می تواند به حادثه منجر شود.در ادامه به بعضی از نقايص و خطاهايی که ممکن است در فرآيند ايمن سازی توسط کارت ايمنی قرمز بروز نمايد اشاره می نماييم:
· خوانا نبودن نام تجهيز و ساير اطلاعات دست نويس شده در کارت ايمنی که منجر به اشتباه در ايمن سازی تجهيزات می گردد.
· اشتباه در تکميل کارت ايمنی قرمز توسط کارشناسان تعميرات يا سرپرست شيفت تعميرات که ممکن است نام تجهيز و شماره تابلو برق مربوط اشتباه نوشته شده و يا فراموش شود.
· اشتباه در ايمنی قرار دادن تجهيز که ممکن است ايمن کننده به علت خطای فردی شماره کارت ايمنی و تابلو مربوط را تطبيق نداده و تجهيز ديگری را در ايمنی قرار دهد. و گروه اجرايی دچار حادثه شوند.
· امکان مفقود شدن قسمت اول (سرکارت )ويا قسمت دوم کارت ايمنی (ته کارت)
· اشتباه در برقدار نمودن تجهيز توسط ايمن کننده
· وجود تعداد زياد کارت ايمنی قرمز در تعميرات که احتمال خطای انسانی را افزايش داده و زمان در ايمنی قرار دادن تجهيز نيز طولانی می شود.
· عدم وجود چک ليست های کنترلی
· عدم اطمينان از ايزوله شده تجهيزات به علت عدم استفاده از قفل های مکانيکی در بعضی از موارد
· وجود مسير هاي برگشت ولتاژ از طريق مسيرهاي موازي يا پايلوت
· و....
پيشنهادات:
جهت بهبود فرايند ايمن سازی تجهيزات و افزايش کار آيی کارت ايمنی قرمز پيشنهادات زير ارايه گرديده است که اين پيشنهادات در دست بررسی و بعضی از آنها در حال اجرا می باشد.
• ايجاد سيستم مکانيزه جهت ثبت اطلاعات مربوط به شماره درخواست کار،نام تجهيز و....در کارت های ايمنی توسط سيستم کامپيوتری که با فعاليت های تعميراتی مرتبط باشد.
• آموزش کافی و موثر افراد مجاز در رابطه با تجهيز،موارد ايمنی آن و اهميت فرآيند ايمن سازی
• استفاده از چک ليست های کنترلی جهت کنترل مراحل ايمن سازی تجهيزات و کنترل ايمنی محيط کار
• استفاده از قفل های مکانيکی جهت اطمينان بيشتر از ايزوله شدن تجهيزات
• کنترل کارتهای صادر شده از طرف پيمانکاران مقيم توسط نظارت مربوطه
• ايجاد سيستم سوپر وايزری قطع و وصل برق به نحوی که اتاق های برق مسئول مشخص داشته و فرآيند ايمن سازی تحت نظارت اين مسئول انجام گيرد.
• جداسازي دستورالعمل هاي ايمن سازي جهت مصرف کننده ها در سطوح مختلف ولتاژ
منابع:
1. محمدفام ايرج. مهندسي ايمني. همدان:فن آوران، چاپ چهارم. 1382
2. محمدفام ايرج. ارزيابي كمي ايمني. همدان:فن آوران، چاپ سوم. 1384
3. Azadeh, M.A.(2000). Creating highly reliable manufacturing systems: An integrated approach. International journal of reliability, quality and safety engineering, 7 (3) 205-225.
4. Bahr, N. (1997). System safety engineering and risk assessment: A practical approach. London: Taylor & Francis.
5. Blasco, R.D., Prieto, J.M., Cornejo, J.M. (2003). Accident probability after accident occurrence. Safety Science, 41 (6), 481-501.
6. Gherardi S., Nicolini, D. (2002). Learning the trade: a culture of safety in practice. Organization, 9 (2), 191-223.
No comments:
Post a Comment