رابطه روشنایی و بهره وری

باتشكر از آقاي مهندس رسول يساولي

رو شنایی مصنوعی خوب، مهم است چونکه تقریبا %25 کار انجام شده در کارگاهها و کارخانه ها زیر نور مصنوعی است .روشنایی از اینرو می باید هدفمند ،اقتصادی، حافظ سلامتی و زیبا باشد.بنابراین فقط نباید به تولید نور و روشنایی فکر کرد بلکه ضرورت دارد به آثار فیزیولوژیک نور بر بدن انسان ،یعنی رابطه میان روشنایی و بینایی نیز توجه کرد،زیرا نور در حال و وضعیت انسان تاثیر میگذارد.در روشنایی غیر استاندارد و نا مناسب نه تنها قدرت دید انسان کاهش می یابد بلکه همچنین سرزندگی و شادابی خود را هنگام کار از دست می دهد و در نتیجه بهره دهی و بازدهی افت می کند. اگر روشنایی در حد و اندازه استاندارد و پرتو افشانی و رنگ نور مناسب باشد قطعا بر کمیت و کیفیت کار افزوده خواهد شد و بدین ترتیب بهره وری کار خود به خود بهبود خواهد یافت .دیگر آنکه حوادث کار نیز کاهش می یابد. در روشنایی نه تنها شدت روشنایی استاندارد مهم است بلکه پخش نور و پدیده سایه اندازی از اهمیت زیادی برخوردار است .روشنایی خوب یا استاندارد به آن دسته از روشهای پرتو افشانی یا نور گسترانی گفته میشود ،که در کنار روشنایی مصنوعی از رو شنایی طبیعی یا نور روز نیز استفاده شود.
راهکارهای روشنایی
- استفاده هرچه بیشتر از آفتاب و روشنایی روز به دلایل مختلف از جمله حفظ سلامتی چشمها ،شادابی و سرزندگی و عدم افسردگی،صرفه جویی انرژی و بهبود بهره وری کار
- وجود پنجره های بزرگ در اتاقهای آفتابگیر و کنار زدن پرده ها به هنگام روز
- استفاده درست و سنجیده از لامپهای فلورسنت پر بازده و کم مصرف به شکلهای گوناگون از جمله :گلابی،شمعی،کروی ومانند اینها برای سلیقه های مختلف.
- استفاده از لامپهای رشته ای موجود فقط و فقط در فصلهای پاییز و زمستان ن،زیرا لامپ پر مصرف و گرما زای رشته ای در واقع یک بخاری برقی کوچک است ،که در بهار و بویژه تابستان ،گرمای آن تحمل ناپذیر است .فزون برآن ،لامپهای رشته ای %95 انرژی الکتریکی را مستقیما به گرما و حدود %5 آن را به نور تبدیل می کنند،بنابراین نیک می توان گفت که لامپهای رشته ای یک هیتر برقی است ،که کمی هم نور از خود ساطع می کند.تنها ویژگی لامپ رشته ای،بهای ارزان آن است
- استفاده از روشهای پرتو افشانی فنی ،اقتصادی هدفمند حافظ سلامتی و زیبا
- توجه به جدول های مقادیر استاندارد شدت روشنایی بویژه جدول مقادیر رو شنایی اروپا
- رعایت کردن توصیه ها و پیشنهادهای صاحبنظران مهندسی روشنایی
- روشنایی روز مهمترین و بهداشتی ترین منبع نور است ،که پیوسته در حال تلف شدن است .تابش طولانی لامپهای فلورسنت بویژه در ادارات (در طول روز)با بهداشت چشم کم و ببیش در تضاد است ،در حالیکه رو شنایی روز برای سلامتی چشم مفید است
- خلاف عقل است که به روشنایی روز با شدت 100000 لوکس بی اعتنا باشیم و اتاقهای خود را به طور مصنوعی با لامپهای پر مصرف و گرما زای رشته ای پرتو افشانی کنیم
- اگر کنار زدن پرده ها در طول روز مقدور نیست از تور نازک می توان استفاده کرد شیشه های پنجره ها برای عبور نور طبیعی می باید کاملا پاکیزه باشد دکوراسیون اتاق نیز اهمیت دارد وسایل و اسباب داخل اتاق لازم است طوری چیده شود که مانع از عبور نور نباشد.
- در مناطقی که آسمان اغلب تیره و ابری است ،معمولا دیوارهای کلاس درس ،اتاق های اداری و مانند اینها را با استفاده از پنجره های تمام قد به صورت دو جدار شیشه ای در می آورند تا بدین وسیله فضاهای میانی ساختمان از رو شنایی کافی بهره مند گردد.