آسیب پذیری کابلهای توزیع در محل اتصالات جدا شونده

شکست الکتریکی اتصالی به هنگام جدا کردن آرنج کابل های توزیع ( اتصالات قابل جدا شدن کابل ها ) از بوشینگ ها و کلاهک های عایقی و همچنین کلید زنی های معمول در بهره برداری که با قطع جریان بار کم یا جریان شارژ کابل توام است ، فراوان اتفاق می افتد. در این میان بویژه وقوع شکست الکتریکی هنگام برداشتن کلاهک های عایقی، سوال برانگیز است چون اصولا با این کار جریانی قطع نمی شود. به دلیل نزدیکی پرسنل بهره بردار به محل وقوع این نوع اتصالی ها، اهمیت و خطر مسأله مورد توجه می باشد. همچنین قطع برق مشترکین و صرف هزینه های لازم برای تعویض قطعات و زمان گروه تعمیرات، از دیگر نتایج منفی این نوع خطاها به حساب می آیند. کارشناسان دلیل اصلی شکست الکتریکی مزبور را ناشی از پدیده خلاء جزئی می دانند. برداشتن کلاهک عایقی، یا اتصال جداشونده ( آرنج ) حجم هوای داخل آرنج کابل را افزایش میدهد، این امر باعث ایجاد خلاء جزئی می شود که قدرت دی الکتریک هوا را کاهش می دهد. در این راستا سازندگان معروف با تجدیدنظر در طراحی بعضی از اجزاء نسبت به کاهش اثر پدیده خلاء جزئی اقدام کرده اند.
گروه تحقیق، بهره برداری و آزمایش سیستم های توزیع (Dstar)، مجموعه تحقیقات و آزمایشهایی را از سال 1995 در زمینه شناخت دلائل اینگونه اتصالی ها آغاز کرده است. بعضی از شکست ها در شرایطی رخ داده اند که در آنها تئوری خلاء جزئی قابل توجیه نیست. از جمله در مواردی شکست الکتریکی بعد از جدا شدن آرنج از بوشینگ و در شرایطی که میزان خطا جزئی در حد فاصل دو قطعه یکسان بوده، رخ داده است. از این رو بدلیل مخفی ماندن دلایل ریشه ای و اصلی وقوع این جرقه ها و شکست ها، باید اطلاعات بیشتری از عملکرد قطعه بدست آید.
بر این اساس Dstar یک پروژه دو ساله را به منظور جمع آوری و پردازش گزارش های مربوط به نقص اتصالات جدا شونده در کابلها به مورد اجراء گذاشته است. در این راستا یک فرم مخصوص در وب سایت شرکت Dstar www.dstar.org قرار داده شده است تا شرکت های برق با وارد کردن اطلاعات و تجربیات عملی خود در زمینه نقص اتصالات مذکور، در انجام این پروژه، سهیم شوند.
بررسی و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده بر اساس داده های کارشناسان صنعت برق و نتایج بدست آمده از آزمایشهای انجام گرفته توسط Dstar می باشد. اطلاعات قابل جمع آوری باید شامل کلیه شرایط بهره برداری و محیطی باشد. برای حفاظت کابل در مقابل پدیده خلاء جزئی در ناحیه اتصلال جداشونده آنها اخیراً شرکت Hubbell در آمریکا یک رینگ فلزی مخصوص را طراحی و عرضه نموده است که با قرار دادن آن در محل آرنج کابل از وقوع پدیده شکست الکتریکی بواسطه خلاء جزئی جلوگیری می نماید.
علاوه بر این کمیته هادیهای عایقی بخش قدرت IEEE اقدام به اصلاح استانداردهای مربوطه کرده است. طبق استاندارد IEEE 386 ، آرنج ها و بوشینگ ها باید از نظر ایمنی در برابر قطع بارهای مجاز آزمایش شوند، اما استانداردهای موجود راهی برای آزمایش این تجهیزات تحت شرایط بی باری یا بار کم ارائه نمی دهند.

منابع : مجله T&D - فوریه 2000 – آکوست 1999 ، مؤسسه Dstar
آدرس :http://www.tdworld.com , www.dstar.org