HOW TOHow to Find a Hot Wire in the Wall

By Kevin McDermott

When you need to replace a switch or light fixture in an old house, it's often unclear which of the wires are live and which are neutral or ground wires. Modern electrical work is supposed to adhere to a standard set of color-codes--black wires are live, as are white wires with black tape on them, as well as red wires--but there's no way to know what shortcuts previous electricians may have taken with your system. It's important to get clear on that issue before you proceed with your wiring project

Instructions
Step1
Turn off all power to the room at the fusebox.
Step2
Remove the socket, switch or fixture at the electrical box in the room, by taking out the screws and disconnecting the wires. Spread all the wires outside the box, apart from each other.
Step3
Make sure no children are around, and warn any adults to stay away from the wires. Go to the fuse box and turn on the power.
Step4
Return to the electrical box. Taking care not to touch any wires with your hands, set one prong of the current tester against the bare end of the first wire, and the other prong against the metal of the electrical box. Note whether the light on the tester goes on. Repeat for each of the wires.
Step5
Turn the power off at the fusebox. Go back to the electrical box and wrap black electrician's tape around the length of any of the wires that lit up upon testing. Proceed with your wiring project.

Painter Electrocuted When Metal Ladder Contacts a Powerline--Virginia

SUMMARY
A 21-year-old painter (the victim) was electrocuted when the metal ladder he was moving contacted an overhead powerline. Prior to the incident, the victim and two co-workers had been painting the exterior of a two-story private residence. Work had concluded at 9 p.m., and the workers were cleaning up the jobsite. The victim, for unknown reasons, walked around the side of the residence and began moving the ladder. The ladder had been positioned against the side of the residence and had been used to reach the upper level of the residence, when the workers were scraping and painting the structure. As the victim moved the ladder to a vertical position, it came into contact with an overhead powerline located about 24 feet above ground level and directly above the victim's position. Electrical current passed through the ladder and victim to ground, electrocuting the victim. NIOSH investigators concluded that to prevent future similar occurrences, employers should:
-eliminate the use of conductive ladders in proximity to energized electrical conductors
-make arrangements with local utility companies to de-energize or cover powerlines with insulating line hoses or blankets when work is to be performed in proximity to overhead powerlines
-develop and implement safety programs that are designed to enable workers to recognize, report, and avoid hazards, especially electrical hazards (e.g., overhead powerlines)
-conduct a jobsite survey to identify potential hazards and develop and implement appropriate control measures for these hazards
-have equipment (e.g., ladders) inspected on a regular basis by a competent person and remove any defective or damaged equipment from service

Additionally, ladder manufacturers should:
-consider the use of non-conductive materials in the manufacture of ladders.
INTRODUCTION
On July 9, 1992, a 21-year-old male painter (the victim) was electrocuted when the metal ladder he was moving contacted an overhead powerline. On August 21, 1992, officials of the Virginia Occupational Safety and Health Administration (VAOSHA) notified the Division of Safety Research (DSR) of this fatality, and requested technical assistance. On August 28, 1992, a safety specialist from DSR conducted an investigation of this incident. The investigator reviewed the incident with the VAOSHA compliance officer assigned to the case and visited and photographed the incident site. A copy of the medical examiner's report was obtained during the site visit.
The employer in this incident was a small general contracting company that had been in business for 13 years. The company employed four workers, including three painters. The company had no formal written safety or training programs; however, safety warnings were given intermittently by the owner. The victim had worked for this employer for 2 days as a painter prior to the incident. This was the first fatality the company had experienced.
INVESTIGATION
The company had been contracted to repaint a two-story wooden private residence. Work had been in progress for 3 days prior to the incident, and this was the victim's second day of employment.
On the day of the incident, three workers (including the victim) and the company owner arrived at the residence to continue scraping and painting the residence. A 40-foot-long aluminum extension ladder, which was missing the rope used to raise and lower the upper ladder section, had been extended to 26 feet 2 inches and positioned on the east side of the residence in order to scrape and paint the second story of the residence. Additionally, a three-phase overhead powerline system (19,500 volts phase to ground), was located about 10 feet away from, and parallel to, the east side of the residence. The powerline was approximately 24 feet above ground level. At the time of the incident, work had been in progress about 12 hours, and at 9 p.m. the workers had completed the day's work and were in the process of cleaning up the jobsite and work materials. Earlier in the day the victim had been instructed not to move the ladder. However, at this time, for some unknown reason, he walked around the side of the residence and began moving it. The victim stood at the base (feet) of the ladder and pulled it away from the side of the building, standing it upright. The top section of the ladder, about 2 feet down from the top of the ladder, contacted the outside phase of the three-phase overhead powerline system (Figure). Electrical current passed through the ladder, entering the victim's hands and exiting through his feet. After a few seconds, the victim fell to the ground when a reclosure switch, located on a nearby utility pole, opened, stopping the flow of electricity.
When the incident occurred, one of the co-workers heard a loud noise and saw sparks at the point where the ladder was in contact with the powerline. He rounded the corner of the residence and saw the victim lying on the ground. Also, a neighbor heard two loud noises and her electricity went off. She ran out of her house and saw the victim lying on the ground with his clothes on fire. The co-worker and neighbor extinguished the fire as the company owner called the emergency medical service (EMS). The EMS arrived in about 10 minutes, and transported the victim to the local hospital emergency room where the victim was pronounced dead on arrival.
CAUSE OF DEATH
The medical examiner's report listed the cause of death as electrocution.
RECOMMENDATIONS/DISCUSSION:
Recommendation #1: Employers should eliminate the use of conductive ladders in proximity to energized electrical conductors.
Discussion: OSHA Standard 29 CFR 1926.450(a)(11) states that "portable metal ladders shall not be used for electrical work or where they may contact electrical conductors." Ladders made of non-conductive materials, e.g., fiberglass, should be substituted for work near energized electrical conductors.
Recommendation #2: Employers should make arrangements with local utility companies to de-energize or cover powerlines with insulating line hoses or blankets when work is to be performed in proximity to overhead powerlines.
Discussion: Energized overhead powerlines in proximity to a work area constitute a safety hazard. Extra caution must be exercised when working near energized powerlines. A safe distance between powerlines and ladders, tools, scaffolds and work materials should be maintained at all times. The powerline in this incident was within 10 feet of the residence. When this type of situation occurs, overhead powerlines should be de-energized or covered with insulating material.
Recommendation #3: Employers should develop and implement safety programs designed to enable workers to recognize, report, and avoid hazards, especially electrical hazards (e.g., overhead powerlines).
Discussion: The danger of overhead powerlines should be obvious; however, contact with overhead powerlines and subsequent occupationally-related fatalities continue to occur. OSHA Standard 29 CFR 1926.21(b)(2) states that "The employer shall instruct each employee in the recognition and avoidance of unsafe conditions and the regulations applicable to his work environment to control or eliminate any hazards or other exposure to illness or injury." Employers should provide employees with adequate training to ensure that they can recognize potential hazardous exposures. Evidence suggests that the worker, even though warned about moving the ladder, did not realize the hazard created by moving a metal object (aluminum ladder), in proximity to overhead powerlines. Safety programs should include detailed safety procedures (specific for all tasks and job categories) needed to prevent worker exposure to hazards. For these procedures to be effective, they must be clearly communicated and fully understood by the affected employees and supervisors. Additionally, a NIOSH Alert entitled "Request for Assistance in Preventing Electrocutions of Workers Using Portable Metal Ladders Near Overhead Power Lines" provides additional recom- mendations pertaining to work being performed in proximity to energized conductors.
Recommendation #4: Employers should conduct a jobsite survey to identify potential hazards and develop and implement appropriate measures for these hazards.
Discussion: Before beginning work at any site, a competent1 person should evaluate the site to identify any potential hazards and ensure appropriate control measures are implemented. The jobsite had at least one identifiable hazard (i.e., a 19,500-volt overhead powerline in proximity to the east side of the residence where work was being performed). In this incident, control measures included using a non-conductive ladder and/or having the powerline de-energized or covered with insulating hoses or blankets by the utility company.
Recommendation #5: Employers should have tools and equipment (e.g., ladders) inspected on a regular basis by competent personnel and any defective or damaged equipment should be removed from service.
Discussion: The 40-foot aluminum extension ladder, which was being used at the jobsite, was missing the rope used to raise and lower the upper ladder section. If the ladder had been equipped with the rope, and the victim had been trained in the proper procedure of raising and lowering the ladder using the rope, the victim may have lowered the ladder to a safe height before attempting to move it. When tools or equipment are found to be defective, they should be removed from service or properly repaired.
Recommendation #6: Ladder manufacturers should consider incorporating non-conductive materials in the manufacture of aluminum ladders.
Discussion: The use of nonconductive materials in the manufacture of aluminum ladders could provide passive protection to all affected workers in the event of an inadvertent contact with an electrical conductor. One possibility to consider is the placement of a fiberglass link in the side rails of new aluminum ladders. This link would provide isolation so electricity does not have a path to ground. Additionally, incident data from the U.S. Consumer Product Safety Commission suggest that approximately 42% of ladder contact with powerlines occurs within the top 3 feet of the ladder. Therefore, consideration should be given to insulating the ladder's top few feet with a material that is non-conductive (e.g., heavy teflon). As human limitations and behaviors are known to contribute to risk (i.e., the human visual system is limited in its ability to estimate the clearance distances to powerlines, and warning labels are commonly disregarded), the use of passive safety interventions may be warranted.

--------------------------------------------------------------------------------
1 Competent person -- one who is capable of identifying existing and predictable hazards in the surroundings or working conditions which are unsanitary, hazardous, or dangerous to employees, and who has the authority to take prompt corrective measures to eliminate them.
REFERENCES
Office of the Federal Register: Code of Federal Regulations, Labor 29 Part 1926. pp. 20 and 171. July 1, 1989
Bellegarde, Marie L. Human Factors Analysis of Aluminum Ladders/ Powerlines Electrocution Hazard, U.S. Consumer Product Safety Commission: pp. 5-9, October 1988.

?'What is the difference between 'hazard' and 'risk

A hazard is something that can cause harm, eg electricity, chemicals, working up a ladder, noise, a keyboard, a bully at work, stress.

A risk is the chance, high or low, that any hazard will actually cause somebody harm.

For example, working alone away from your office can be a hazard. The risk of personal danger may be high. Electric cabling is a hazard. If it has snagged on a sharp object, the exposed wiring places it in a 'high-risk' category.

?What Is a Hot Electrical Wire

By Basil Argento

A hot electrical wire is an electrical wire with live electricity running through it. This is also known as a live wire. It is the opposite of a ground or neutral wire.
colour
A hot wire is typically, but not always, black or red. A wire of a different color should not be presumed neutral.
Detection
A hot wire can be detected with a voltage detector or a circuit tester.
Hazards
Working with live wires improperly can result in electrocution or death.
Precautions
Always ensure that the power is off at the breaker box before beginning any electrical work, and cover the box with a sign to let others know not to reconnect the power. Never stand in water while working.
Permits
In many states, a permit or special training is necessary to undertake any electrical work. Consider hiring a professional.

تبديل حركات بدن انسان به برق

شايد باور كردني نباشد، اما تنبل‌ترين انسان‌ها هم منبع انرژي هستند. حركت تنفس قفسه سينه انسان مي‌تواند يك وات برق توليد كند و اگر فردي از روي صندلي بلند شود و سريعاً در اتاق حركت كند هر بار كه پاشنه پا به زمين مي‌خورد، 70 وات برق توليد مي‌شود.
اين مقدار برق را مي‌توان براي شارژ يك تلفن همراه مورد استفاده قرار داد. اما مسئله اينجاست كه چگونه مي‌توان اين منبع را مهار و از آن بهره‌برداري نمود.مايكل سي مك آلپاين از دانشگاه پرينستون و همكارانش روش جديدي را ابداع كرده‌اند كه به موجب آن حركات بدن انسان به برق تبديل مي‌شود. ايشان كريستال‌هاي پيزوالكتريك را بر روي پوليمر منعطف قرار داده‌اند.
مواد پيزوالكتريك در صورت خم شدن برق توليد مي‌كنند؛ اما تا بدينجا مسئله اين بود كه اين مواد را بر روي پلاستيك‌هايي قرار مي‌دادند كه در مجاورت با حرارت بدن انسان ذوب مي‌شد. راه حل آقاي مك آلپاين و همكارانش كه درنشريه Nano Letters به چاپ رسيد، اين است كه در وهله نخست كريستال‌ها به صورت نوارهاي باريك چيده شوند و سپس به پوليمر خاصي موسوم به PDMS متصل شوند.
آقاي مك آلپاين اظهار داشت تيمش در حال توليد نمونه محصول مي‌باشد. در اين نمونه‌ها سيم‌هاي بسيار باريك بر روي كريستال‌ها قرار مي‌گيرند تا بدين ترتيب برق به دست آمده از طريق اين سيم‌ها جريان يابد. سپس لايه ديگري از PDMS بر روي كريستال‌ها قرار ميگيرد تا محافظت شوند.
پيش‌بيني مي‌شود اولين كاربرد اين كريستال‌ها در كفش‌ها باشد، به نحوي كه آنقدر برق توليد شود تا دستگاه پخش موسيقي يا تلفن همراه فرد شارژ بماند؛ اما هدف نهايي توليد ژنراتور برق منعطف است كه بتوان آن را در سينه بيماران يا در ديگر نقاط بدن قرار داد.

ترجمه : همكاران سيستم

ناشر: The New York Times

استفاده از سيستم GIS براي مديريت بحران در ايالت ويرجينيا

مترجم : همكاران سيستم
ارتقا توان پاسخگويي بخش‏هاي خدماتي با استفاده از سيستمVIPER دپارتمان مديريت اضطرار ويرجينيا به تازگي با استفاده از نرم‏افزار سيستم اطلاعات جغرافيايي سازمان(GIS) تکنولوژي به نام VIPER (پاسخ همه جانبه به اضطرار) را معرفي کرده است. VIPER علاوه بر ارائه عملکرد معمول و ابزارهاي مبتني بر وب، سيستم‏هاي اطلاعاتي را با يکديگر تلفيق کرده و حدود 250 منبع تغذيه داده را به هم مرتبط مي‏کند.
با استفاده از اين ابزار فرماندهان شرايط اضطرار ي،پاسخ دهندگان اوليه، پليس، آتش نشاني و مقامات دولتي مي‏توانند براي تصميم‏گيري بهتر به يک پايگاه اطلاعاتي متصل باشند. VIPER به تازگي توانست در سمپوزيوم تکنولوژي‏هاي ابداعي ويرجينيا جايزه کارآمدسازي (efficiency Driver) را دريافت نمايد. اين جايزه نشاندهنده استفاده خلاقانه از تکنولوژي براي ارتقا کارآمدي در بخش دولتي است.
بابي آتريستين، افسر ارشد تکنولوژي دپارتمان مديريت اضطرار ويرجينيا در اين رابطه گفت:" VIPER مي‏تواند براي تصميم‏گيري بهتر به ما کمک کند و با استفاده از آن در هنگام نياز، به اطلاعات صحيح دسترسي داشته باشيم. به همين دليل ماموريت‏هايمان بهتر انجام مي‏شود و در حفاظت از جان و مال افراد مفيدتر عمل خواهيم نمود."دپارتمان مديريت اضطرار ويرجينيا پس از يك مرحله نيازسنجي گسترده اقدام به استقرار VIPER نمود. اين آژانس قصد داشت سيستم فعلي هشدار موقعيت خود را بهبود بخشد. هدف سيستم جديد ارتقاء مشاركت اطلاعات، ارتباطات و تحليل‏ها بود. اين امر به تامين سطح جديدي از ارتباطات و سيستم‏هاي تلفيق منجر خواهد شد. با استفاده از VIPER مي‏توان مانع موجود در راه بكارگيري منابع اطلاعاتي متعدد، ديتابيس‏ها و ساير تكنولوژي‏ها را حذف كرد. علاوه بر اين فرايندهاي شكل نگرفته را مي‏توان از اين طريق بررسي كرد در نتيجه در زمان وقوع اين گونه حوادث منابع تغذيه اطلاعاتي صحيح فعال مي‏شوند و پاسخ ‏دهندگان به سرعت عكس‏العمل نشان مي‏دهند و حوادث را تحت نظر مي‏گيرند.
VIPERامكان ارزيابي عمليات مديريت اضطرار در سراسر ايالت در زمان واقعي و همچنين دسترسي آني به نقشه‏ها و اطلاعات ضروري را براي كاركنان مركز عمليات اضطراري ويرجينيا فراهم مي‏كند.
به طور مثال در هنگام بروز ترافيك ناشي از برخورد چندين دستگاه خودرو در بزرگراه و مجروح شدن سرنشينان VIPER ، مي‏تواند اطلاعات مربوط به نزديكترين بيمارستان‏ها و در هنگام نشت مواد سمي، اطلاعات مربوط به مراكز تخليه اولويت دار را در اختيار مسئولين قرار دهد. در مرحله بعد VIPER به تحليل داده‏هاي موجود و هشدار به كاركنان مركز عمليات اضطراري ويرجينيا در خصوص تاثيرات احتمالي بر زيرساخت‏هاي حياتي مي‏پردازد.
VIPER از زمان راه‏اندازي، موفقيت‏هاي بسياري داشته است. اين تكنولوژي در زمان طوفان حاره‏اي هانا در سال 2008 و مديريت انتخاب رياست جمهوري در همان سال مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر اين در زمان مراسم تحليف باراك اوباما در سال 2009 كه حضور مردم به نوع خود در تاريخ ايالات متحده بي سابقه بود استفاده شد و به تامين امنيت 7/2 ميليون شركت‏كننده كمك كرد.

منبع : www.esri.com

لزوم بهره‌مندی از سیستم‌های نوین در صنعت آسانسور

نوشته: حسین پورطلوعی

در کشور ما اکثریت سازندگان ساختمان‌ها و همچنین غالب شرکت‌های طراحی و مونتاژ کننده این محصول دچار روزمره‌گی شده و به نوعی عبور از محصولات و یا استفاده از تکنولوژی‌های روز را گاهاً به دلیل اندک تفاوتی که در هزینه‌هاو نوع عملیات کاری ایجاد می‌کند مورد استفاده قرار نداده و یا پیشنهاد نمی‌کنند.
آن‌چه مسلم است قیمت سرسام‌آور مسکن در بازار امروز و در مقايسه با آن کسر ناچیز قیمت یک دستگاه آسانسور با یک ساختمان در حال ساخت است.
لزوم بهره‌گیری از سیستم‌هایی همچون VVVF با توجه به نرمی حرکت، دقت ایست، نداشتن شوک و تکانه در هنگام ایستادن و شروع حرکت و شاید مهم‌تر ازهمه این موارد در حالی که جهان ما با بحران انرژی روبرو است به صرفه‌جویی که این گونه سیستم‌ها برای مصرف‌کنندگانشان به ارمغان می‌آورد (صرفه‌جویی بیش از 35% در مصرف برق) اشاره نمود.
همچنین به دلیل بهره‌گیری از سیستم‌های نوین از گرم شدن بیش از حد موتور گیربکس جلوگیری شده و به نوعی می‌توان عمر و راندمان موتور را با استفاده از این سیستم رایج در دنیای امروز، با هزینه‌ای مختصر بالا برده و در عوض شاهد مزایایی باشیم که به اختصار شرح داده شد.
امکانی دیگر که تأکید دارم به مشتریان پیشنهاد داده شود سیستم نجات اضطراری(Emergency Rescue Unit) یا همان Block out است.
بسیاری از افراد نگران این موضوع هستند که در صورت قطع برق چه اتفاقی برای ایشان خواهد افتاد و این موضوع ممکن است به یک ترس همیشگی برای آنان تبدیل شده و اگر سابقه محبوس شدن در این دستگاه برایشان پیش آید، از لحاظ روانی خصوصاً اگر این حادثه در سنین پایین و کودکی اتفاق بیافتد، تأثیرات مخربی را دارا می‌باشد . اگر چه محبوس شدن در کابین آسانسور با توجه به گردش هوا در کابین حتی به مدت چند ساعت برای یک فرد سالم مشکلی پیش نمی‌آورد، ولی می‌تواند تجربه ناخوشایندی را برای ایشان رقم بزند. استفاده از سیستم VVVF کمک می‌نماید در زمانی که آسانسور در حال حرکت است و به هر دلیلی برق قطع می‌شود به صورت یک منبع مجازی UPS وارد عمل شده و آسانسور را که مدت کوتاهی است متوقف شده، حرکت داده و به نزدیک‌ترین طبقه رسانده و همچنین با باز کردن در کابین و طبقه (در در‌‌های تمام اتوماتیک) امکان خروج مسافر را فراهم می‌سازد.
بهره‌گیری از این سیستم حتی اگر در طول مدت سکونت افراد در آن ساختمان مورد استفاده واقع نشود، اطمینان خاطری است که برای مصرف‌کنندگان به ارمغان می‌آورد.
یکی دیگر از فن‌آوری‌‌های نو که در اختیار و دسترس این صنعت قرار گرفته است استفاده از موتور های بدون گیربکس و یا مغناطیس دائم است. از ویژگی‌های مهم این سیستم می توان به راندمان بالا (بیش از 90درصد)، صرفه جوئی قابل توجه در مصرف انرژی حدود 35% نسبت به آسانسورهای معمولی، کاهش تلفات حرارتی موتور، کاهش وزن موتور تا 50 درصد، کاهش فضای اشغالی موتور، کم صدا بودن در هنگام حرکت اشاره کرد و همچنین به دلیل عدم وجود روغن‌های آلاینده محیط زیست، سازگاری با این محیط را بالا می‌برد.
نکاتی را که بر شمردم توصیه‌ای بود به خود و اندکی از بیکران صنعت و تکنولوژی باشد که مورد استفاده قرار گیرد.

لزوم رتبه‌بندی شرکت‌های آسانسوری و معیارهای ارزشیابی

نوشته: احسان شمسی

یکی از مسائل مهم سازندگان ساختمان انتخاب شرکت فروشنده آسانسور می‌باشد. معمولاً متقاضی با لیست انبوهی از شرکت‌هایی که دارای پروانه طراحی و مونتاژ از وزارت صنایع می‌باشند مواجه می‌شود. اما آیا به راستی این شرکت‌ها با هم یکسان و برابر هستند؟ و آیا می‌توان به هر شرکتی که دارای پروانه طراحی و مونتاژ باشد اعتماد نمود؟
واقعیت این است که بیشتر شرکت‌ها توانسته اند این سد را پشت سر گذاشته و بعد با خیال آسوده مهر فروشی نمایند. و این در حالی است که در بخش قابل توجهی از کشور آسانسورهای منصوبه بدون رعایت استاندارد ملی به کار گرفته می‌شوند و بر روی کارکرد شرکت‌ها هیچ گونه نظارت و بازرسی وجود ندارد. هر چند دیده نشده مجوزهای طراحی و مونتاژ صادر شده نیز مورد بازنگری قرار گرفته و با شرکت‌های خطاکار برخورد جدی صورت گیرد.
برای نتیجه گیری بهتر نظرات تعدادی از استفاده کنندگان از آسانسور را درخصوص شرکت‌های نصب کننده آسانسور جویا شدیم که خلاصه آن عبارت بودند از:
مالک ساختمانی در بزرگراه رسالت می‌گوید: «شرکتی منضبط و مرتب. بسیار عالی هم از نظر زمان و هم از نظر کیفیت. دارای عملکرد بسیار مطلوب درخصوص خدمات پس از فروش.»
مالک ساختمانی در بزرگراه آیت‌اله کاشانی می‌گوید: «شرکت آسانسوری در رابطه با نصب بسیار ضعیف عمل کرده و آسانسور بسیار کیفیت پایین و ضعیفی دارد و همیشه خراب است.»
مالک ساختمانی در خیابان دکتر شریعتی می‌گوید: «شرکت به هیچ عنوان از نظر تحویل به موقع کار و رعایت نکات ایمنی در موقعیت مناسبی قرار ندارد.»
مالک ساختمانی در خیابان دکتر فاطمی می‌گوید: «با توجه به استفاده از شرکت‌های دیگر و تجربه نه چندان جالب آنها این شرکت با مدیریت مناسب و تکیه به عوامل فنی کارآمد در رفع بسیاری از مشکلات و تسریع در عملکرد، مناسب‌ترین می‌باشد. من کمتر شرکتی را بدین شکل منسجم و مرتب دیده‌ام.»
مالک ساختمانی در پونک می‌گوید: «شرکت به هیچ یک از تعهدات خود از نظر زمان و کیفی عمل نکرده است. علیرغم انجام تمام تعهدات کارفرما، شرکت بسیار توهین آمیز و طلبکارانه رفتار می‌کند. کار با کیفیت پایین و زمان طولانی انجام و رفع معایب به طول می‌انجامد.»
اگر از اول کارفرمایان از وضعیت و کارکرد شرکت‌ها اطلاع داشتند، چه بسا دیگر در انتخاب شرکت نصاب دچار مشکل نمی‌شدند. آیا با ارزشیابی و رتبه‌بندی می‌توان از بروز تخلفات جلوگیری کرد؟ بهتر است در ابتدا با مفاهیم آن آشنا شویم.
ارزشیابی:
ارزشیابی، فرآیندی است مستمر که در آن سطح کیفیت کارهای در دست اجرا یا اجرا شده و توان مدیریتی و تخصصی شرکت در مقاطع یا دوره زمانی معین تعیین می‌شود. اما این معیارهای تشخیص صلاحیت کدامند؟
1- امتیاز تخصص و تجربه
تخصص و تجربه مدیران و کارکنان شرکت بسیار مهم می‌باشد و شرکتی که دارای مهندسان کارآزموده، با تحصیلات مرتبط با رشته کاری می‌باشد، با شرکتی که فاقد آنها است متفاوت است. به خصوص در مورد شرکت‌های تازه تاسیس که در آن تجربه هیأت مدیره و مدیرعامل قابل اهمیت است.
در مورد شرکت‌های با سابقه که مدیریت آنها فاقد تحصیلات دانشگاهی است، اما دارای تجربه مفید و موثر می‌باشند، رفع این نقیصه با به کارگیری کارکنان تحصیل کرده امکان‌پذیر می‌باشد. به هر حال کم نیستند شرکت‌هایی که با محاسبات ساده طراحی آسانسور مشکل دارند و حتی اگر در مورد نحوه محاسبه آهن‌کشی چاه از آنها پرسش شود، پشتوانه عملی آنها تجربه صرف می‌باشد و توجیه علمی برای آن ارائه نمی‌نمایند. به هر حال اگر واقعاً عقیده داریم که تشکیلات تولید و مونتاژ دستگاه‌های آسانسور صنعت است پشتوانه آکادمیک کجا است؟ کدامین دانشگاه و مرکز علمی، مهندسین و تکنسین‌ها و نصابان مورد نیاز این رشته را آموزش می‌دهد؟
2- امتیاز کمیت و کیفیت کارهای انجام شده
شرکت‌هایی وجود دارند که تعداد دستگاه‌های آسانسور نصب شده توسط آنان آمار بالایی را بر خود اختصاص می‌دهد، ولی به کیفیت مناسب و رضایت مشتری اهمیتی نمی‌دهند. جالب‌تر کارکرد متفاوت شرکت‌ها در مکان‌های مختلف است. به عنوان مثال شرکتی که در تهران و اصفهان کار قابل قبول ارائه می‌دهد و تمام اصول ایمنی و استاندارد را رعایت می‌نماید، در شهرهای شیراز، تبریز و یا مشهد که بازرسی آسانسور اجباری نمی‌باشد، کوچک‌ترین اصول و مقررات را رعایت نمی‌کند. برای همین شاید بهتر باشد پروژه‌های انجام شده و در دست انجام شرکت در تمامی کشور از لحاظ کمیت و کیفیت و حتی هزینه تمام شده مورد ارزیابی قرار گیرد. چه شهرهایی که استاندارد ملی در آنها اجباری می‌باشد و چه نقاطی از کشور که قانون دولت تبعیت نمی‌نمایند.
3- امتیاز تداوم فعالیت
یکی از عوامل مهم تشخیص صلاحیت یک شرکت استمرار فعالیت آن می‌باشد. به خصوص در این ایام که ظهور شرکت‌های خلق‌الساعه و ناپدید شدن یکباره آنه موجب ضرر و زیان‌های بیشماری گردیده است. به همین سبب امتیاز تجربه و تداوم فعالیت می‌بایست بر اساس دوره تداوم فعالیت و تعداد سال‌هایی که شرکت بعد از تأسیس فعال بوده است محاسبه گردد.
4- امتیاز وجود نظام جامع برنامه ریزی و کنترل پروژه
گاهاً مشاهده می‌شود که یک شرکت عملیات نصب و مونتاژ دستگاه‌ها را به پیمانکاران و نصابان مختلف ارجاع می‌دهد و آسانسورهای منصوبه از کیفیت یکسانی برخوردار نمی‌باشند. رفع این نقیصه با وجود مسؤول کنترل کیفیت و کنترل دستگاه‌ها در مراحل مختلف نصب امکان پذیر است. همچنین داشتن مستندات سیستم مدیریت کیفیت از قبیل گواهینامه ISO و ... قابل اهمیت است.
5- امتیاز به کارگیری عوامل فنی مجرب
استفاده از نصابان آموزش دیده و تائید صلاحیت شده و با تجربه بسیار اهمیت دارد. بدیهی است اگر بهترین تجهیزات به طور صحیح مونتاژ نگردند، دستگاه همواره دچار مشکل و استهلاک مستمر می‌باشد.
6- امیتاز رعایت برنامه زمانی
با توجه به این که اخذ پایان کار ساختان منوط به صدور گواهی ایمنی آسانسور می‌باشد، رعایت برنامه زمانی دارای اهمیت می‌باشد.
7- امتیاز رعایت استانداردها، دستورالعمل‌ها و مشخصات فنی
از امتیازات و معیارهای مهم ارزشیابی یک شرکت می‌باشد. شرکت‌هایی که استانداردها و دستورالعمل‌ها را رعایت نمی‌نمایند، باعث ایجاد خسارت به خود و کارفرما گشته و روند صدور گواهی ایمنی را طولانی می‌نمایند.
8- امتیاز به کار بستن روش‌ها و سازمان اجرایی مناسب
این مورد نشان دهنده سرعت، توانمندی و کارآیی یک شرکت می‌باشد و موجب اقدامات به هنگام می‌گردد.
9- امتیاز رعایت دستورالعمل‌های ایمنی و حفاظتی کارگاه
متأسفانه در این رشته ما شاهد حوادث ناگوار به خصوص در هنگام نصب کابین آسانسورها و عملیات سرویس می‌باشیم. رعایت این دستورالعمل‌ها ضمن تامین سلامت نصابان از بروز معلولیت‌ها جلوگیری می‌نماید.
10- امتیاز رعایت ملاحظات زیست محیطی و بهینه‌سازی انرژی
متأسفانه در برخی از طراحی‌ها، ملاحظات اقتصادی و بهینه‌سازی انرژی در نظر گرفته نمی‌شود. به عنوان مثال یا از الکتروموتور با ظرفیت و توان بالاتر از نیاز استفاده می‌شود و یا از تکنولوژی‌های قدیمی که در سایر کشورها در حال منسوخ شدن می‌باشد استفاده می‌گردد.
11- امتیاز پیشنهادهای اجرایی برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های اجرایی
طیف وسیعی از جمله تحلیل ترافیک صحیح، انتخاب سیستم محرکه مناسب و درایوهای پیشرفته، انتخاب سرعت مناسب و سیستم فراخوان مناسب و انتخاب تجهیزات با کیفیت و نوع آسانسور و حتی نحوه آهن کشی و پوشش چاه را در بر می‌گیرد.
12- امتیاز خدمات پس از فروش و سرویس و نگهداری آسانسور
متأسفانه تعداد قابل توجهی از قراردادهای سرویس و نگهداری که در زمان اخذ گواهی ایمنی آسانسور ارائه می‌شود صوری بوده و به دلیل اختلافات مابین شرکت و سازنده ساختمان، پس از اخذ پایان کار از شهرداری قرارداد فسخ شده و آسانسور بدون سرویس و نگهداری مناسب استفاده می‌گردد. جای تعجب است که امر مهم سرویس و نگهداری آسانسور تا به آنحا تنزل یافته که همانند نظافت راه پله‌ها برای آن تبلیغ می‌نمایند. در صورتی که در سایر کشورها قوانین سرویس و نگهداری دستگاه‌ها تدوین و به مورد اجرا گذاشته شده و دستگاه‌ها سالیانه بازرسی می‌گردند و تحت پوشش بیمه حوادث می‌باشند. همچنین گارانتی دستگاه از این نظر قابل اهمیت است که اگر شرکت از قطعات بی کیفیت استفاده نموده باشد، خود می‌داند که به زودی کارکرد آسانسور با مشکل مواجه خواهد شد. برای همین عطای سرویس و نگهداری را به لقای آن می‌بخشد تا هر چه زودتر از زیر بار گارانتی آن شانه خالی نماید. به همین سبب در ارزشیابی شرکت‌ها می‌بایست برای شرکت‌هایی که خدمات پس از فروش مناسب داشته و از سالیان گذشته تاکنون از آسانسورهای منصوبه خویش سرویس و نگهداری می‌نمایند، امتیاز ویژه‌‌ای در نظر گرفته شود.
13- امتیاز رضایت مشتری
یکی از معیارهای مهم برای ارزشیابی یک شرکت استفاده از نتایج رضایت مشتری می‌باشد که می‌توان در هنگام بازرسی سالیانه یا در هنگام صدور تائیدیه ایمنی آسانسور از استفاده کنندگان و مشتریان اخذ شود. اگر به این اصل اعتقاد داریم که مشتریان داوران نهایی کیفیت محصولات و خدمات می‌باشند، برای به حداکثر رسانی وفاداری مشتریان، نگهداری و سهم بازار باید به نیازها و توقعات مشتریان توجه نموده و در مقابل انان پاسخگو باشیم.
14- امتیاز توسعه و توان‌افزایی کارکنان
شرکت‌های برتر نه تنها افراد را استخدام می‌نمایند، بلکه آنها را توسعه داده و به صورت مثبت از آنها حمایت نموده و با شرکت دادن آنها در دوره‌های آموزشی، فرصت‌های یادگیری و در نتیجه نوآوری و بهبود را ایجاد می‌نمایند. امتیازهای کیفی جهت ارائه مقالات در همایش‌ها، کنفرانس‌ها و مجلات تخصصی معتبر از سوی عوامل فنی شرکت باید در نظر گرفته شود.
15- امتیاز کسب عنوان شرکت شایسته و برتر
یکی از راه‌های مناسب جهت تشویق شرکت‌ها، انتخاب شرکت برتر می‌باشد تا ضمن اشاعه رقابت سالم و مثبت در میان آنان، عموم مردم از شرایط و امکانات شرکت‌های برتر آگاه شده و با اسامی آنها آشنا شوند.
16- امتیاز توان مالی
گرچه ممکن است متهم به حمایت از سرمایه‌داری شویم، ولی یک شرکت باید توانایی سرمایه‌گذاری کوتاه مدت در طرح‌های در دست اجرا را دارا باشد و همچنین توانایی مالی برای انجام تعهدات و تضمین قراردادهایش را داشته باشد.
17- امتیاز موفقیت در جهت اقدام به صدور خدمات فنی و مهندسی
با توجه به بازار خوب کشورهای همجوار از جمله عراق، افغانستان و کشورهای آسیای میانه، امکان نصب دستگاه‌های آسانسور در آنجا امتیاز ویژه‌ای محسوب می‌گردد. به شرطی که با رعایت تمامی قوانین و مقررات ایمنی و استاندارد و قیمت مناسب باشد، وگرنه اولین صادرات، آخرین آن خواهد بود.
18- امتیاز ثبات اعضای هیأت مدیره و افراد فنی
از معضلات ارزیابی توان مدیریتی یک شرکت جابع‌جایی‌ها و تغییرات و عاریتی بودن اعضا می‌باشد. به همین جهت امتیازی برای شرکت‌هایی که دارای ثبات در اعضای هیأت مدیره و افراد فنی که به صورت تمام وقت انجام وظیفه می‌نمایند می‌بایست در نظر گرفته شود.
19- امتیاز بازرسی سالیانه دستگاه ها
امتیاز ویژه‌ای است جهت شرکت‌هایی که برای عقد قرارداد سرویس و نگهداری، درخواست بازرسی آسانسور را از شرکت‌های فنی بازرسی تائید صلاحیت شده نمایند و همین طور جهت تمدید قراردادهای فوق‌الذکر، درخواست بازرسی سالیانه نموده و موفق به اخذ گواهی ایمنی و کیفیت سالیانه می‌گردد.
ارزشیابی بر عهده کیست؟
به نظر می‌رسد بهترین افراد از درون خود خانواده صنعت آسانسور انتخاب گردند. نمایندگانی از وزارت صنایع، موسسه استاندارد، سندیکای صنایع آسانسور، انجمن تولیدکنندگان و شرکت‌های فنی بازرسی آسانسور و سایر معتمدین و بزرگان این صنعت. همچنین آئین نامه مورخ 14/10/82 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور جهت طبقه‌بندی شرکت‌های تآسیساتی و تجهیزاتی مبنای مناسبی را ارائه می‌نماید.
سخن پایانی
مسؤولیت اجتماعی
واقعیت این است که میزان رضایت عموم مردم از عملکرد دستگاه‌های آسانسور منصوبه زیاد نمی‌باشد و با توجه به گزارشات سازمان آتش‌نشانی، حوادث و سوانح دستگاه‌های آسانسور رو به افزایش است. هر روز تعدادی از مردم در آسانسورها محبوس می‌گردند. سازندگان ساختمان با این بخش از تجهیزات ساختمان مشکل دارند و برای انتخاب یک شرکت مناسب دچار سردرگمی می‌شوند و هیچ مرجعی برای پاسخگویی به آنان وجود ندارد. مسؤولیت اجتماعی حکم می‌کند که حداقلی از الزامات و مقررات وجود داشته باشد تا بتوان به توقعات عموم مردم پاسخ داد. با توجه به رشد سریع استفاده از آسانسور در ساختمان‌های بلند مرتبه، می‌بایست به فراسوی امروز فکر شود. به امید این که بتوانیم در دنیای در حال تغییر سریع امروز قابل انعطاف، پاسخگو و فعال در برابر نیازها و انتظارات هموطنان باشیم.

Overhead Powerline Hazards

Problem: Overhead high-voltage conductors or "lines" are usually bare wires supported by poles or structures, traversing across mine property. A risk of danger exists for personnel when mobile equipment, such as trucks, drill rigs, cranes, etc. contact these lines. Based on accident data recorded by MSHA from 1980 to 1997, there have been 106 accidents involving overhead lines. Of these 106 accidents 32 resulted in fatalities.Overhead lines near the following sites and activities can present a serious hazard:
-Storage yards and delivery areas (where cranes may operate).
-Mobile equipment maintenance, parking, and fueling areas.
-Haulage and access roads, particularly those near dump/load points, and pull-off areas on these roads (dump-bed trucks running with beds up, cleaning beds, and raising tarps).
-Stockpiles, dumping points, loading areas, and truck scales (raising truck beds).
-Mining benches and active pit areas in general, particularly near blast hole drilling operations.
-Adjacent to mine plant structures, such as processing plants, slopes/hoists, belt lines, transfer points, settling ponds, and waste dumps (cranes and dump-bed trucks used in routine maintenance).
-Exploration/test drilling sites.
-Construction sites, particularly if cranes or scaffolds are in use.
-Unintentional buildup of roadways under overhead lines.

Solution: There are several ways to avoid accidental overhead electric power line contacts and resulting injuries:
-Position miners as "spotters" to alert equipment operators of the proximity of their equipment to energized powerlines
-Install and maintain commercially available non-contact powerline proximity devices. These devices can:
*provide audible and visual alarms,
*shut down an entire machine or desired functions of a machine,
*be designed to detect powerlines from far distances, and
*provide protection for the entire length of a boom or truck bed.
-Recognize potential hazards. Train workers to "Look up" prior to starting work.
-Install physical barriers under overhead lines.
-Erect signs to identify a danger zone
-Raise problem sections of overhead line to at least 40 ft. above ground.
-Have the electric power utility company install insulating barriers or sleeve conductors where equipment must operate.
-Have high visibility spheres installed on energized lines to help make the line location obvious to all workers.
-Have the electric power utility company temporarily de-energize the power lines.

هنگام گیر کردن در آسانسور چه باید کرد؟

ترجمه: مهندس محمد حاج زمان

مقدمه مترجم:
امروزه آسانسور به عنوان وسيله‌اي جهت تسهيل در امر جابه‌‌جايي شهروندان، به طور گسترده در ساختمان‌ها و مراکز مختلف در سراسر دنیا استفاده مي‌شود. با وجود اقدامات انجام شده جهت ایمن‌سازی آسانسورها، هر از چندی شاهد رخدادهای ناگواری هستیم که منجر به وارد آمدن صدمه به استفاده کنندگان از این وسیله می‌شود. یکی از رایج‌ترین مواردی که باعث آسیب دیدن افراد می‌شود، زمانی است که مسافران سعی می‌کنند از آسانسورهایی که به هر دلیل از حرکت ایستاده‌اند خارج شوند. از این رو در بسیاری از نقاط دنیا سازمان‌های مختلفی به وجود آمده‌اند که با آموزش همگانی در زمینه استفاده ایمن و صحیح از آسانسور از طریق برنامه‌های اطلاع‌رسانی و بالا بردن آگاهی عمومی سعی در پیشگیری از این وقوع حوادث این چنینی دارند.
با افزايش ضريب نفوذ کاربرد آسانسور در ايران، بر آن شدم تا از طریق ترجمه مقالاتی که در این زمینه در نشریات معتبر جهانی منتشر شده‌اند، گامی کوچک در افزایش آگاهی هم‌وطنان عزیزمان نسبت به مقوله ایمنی آسانسور بردارم. در این راستا، مطلبی انتخاب شده است که با زبانی ساده مهم‌ترین نکاتی را که هنگام از کار افتادن آسانسور بایستی رعایت شود توضیح می‌دهد. همان طور که در ادامه خواهید دید، اهمیت چنین نکاتی تا آن‌جا است که این مقاله بنا به درخواست یکی از خوانندگان مجله منبع تدوین و در اختیار عموم قرار گرفته است.
***************
«دوشنبه شب مرد 25 ساله‌ای که سعی داشت از آسانسوری که بین طبقات یک مرکز تجاری-تفریحی نوساز گیر کرده بود، خارج شود، در چاه آسانسور سقوط کرد و جان خود را از دست داد.» سخنگوی آتش نشانی - گزارش تلويزیون کومو- سیاتل – 20 فوریه 2006
«صبح امروز پاهای مردی که سعی داشت از آسانسور حامل گروهی که از یک مهمانی بازمی‌گشتند خارج شود، قطع شد.» نسخه آنلاین روزنامه نیویورک پست – 20 می 2006
«پسر 17 ساله‌ای که در اردوی تیم فوتبالی در دانشگاه آرکانزاس حضور داشت؛ زمانی که می‌خواست از آسانسوری که بین طبقات ساختمان دانشکده گیر کرده بود خارج شود، گیر افتاد.» اخبار صبحگاهی – 21 ژوئن 2006
در مقام معمار، مالک ساختمان، مشاور فنی آسانسور، مهندس، بازرس و مسافر؛ عناوینی مانند آن چه در بالا آمد توجه ما را به خود جلب می کند. ما هر روز از آسانسورها استفاده می‌کنیم. ما زندگی خود را صرف طراحی، نصب و بازرسی آسانسور یا قطعات آن می‌کنیم. اتفاق جالبی نیست که مردم در آسانسور گیر بیافتند، دردآورتر وقتی است فردی که سعی دارد به تنهایی از آسانسور خارج شود، آسیب ببیند.
در شماره آوریل 2006 مجله دنیای آسانسور، یکی از خوانندگان پیشنهاد کرد تا مقاله راهنمایی نوشته شود تا به مدیران ساختمان و مستاجرها بیاموزد وقتی در آسانسور گیر افتاده‌اند چکار کنند. او پیشنهاد کرد مقاله شامل آمار و نمونه‌هایی برای تأکید بر این نکته باشد که ترک کردن کابین آسانسور ممکن است نتایج وخیمی را به دنبال داشته باشد و هم‌چنین پروتکلی را توصیه کند تا شاید این مشکل حل شود. این سه حادثه اخیر که در بالا به آن اشاره شد، کافی بود تا درخواست این خواننده اجابت و این مقاله تهیه شود.
درک مسأله
آسانسور به سه دلیل عمده از کار می افتد:
1- قطع برق ساختمان
2- استفاده نادرست مسافر از آسانسور
3- نقص مکانیکی و الکتریکی
برق ممکن است برای چند دقیقه یا چند ساعت قطع شود، گاهی تا چند روز و در موارد بسیار نادر قطع برق ممکن است هفته‌ها طول بکشد. دلایل قطع برق عبارتند از:
● نابهنجاری در سرویس دهی از سوی شرکت برق یا در اثر طوفان‌های الکتریکی (مانند رعد و برق)
● تصادفات، مثلا وسیله نقلیه‌ای با تیر برق‌رسانی برخورد کند و ترانسفورماتوری را از خط خارج کند.
● کمبود انرژی، مشابه کمبود انرژی سال 2001 که کالیفرنیا را با تجربه خاموشی نوبتی مواجه ساخت. (خبرگزاری سی‌ان‌ان - 19 مارس 2001)
● خطای انسانی، مشابه خاموشی سال 2003 که جریان برق را بین نیویورک در شرق، تورنتو در شمال و دیترویت میشیگان در غرب قطع کرد. (خبرگزاری سی‌ان ان - 15 آگوست 2003)
● بلایای طبیعی، مشابه قطع برق طولانی مدت ناشی از گرباد کاترینا در سال 2005 (خبرگزاری فاکس نیوز – 29 آگوست 2005)
استفاده نادرست انسانی زمانی رخ می‌دهد که مسافران سیستم‌های مکانیکی یا الکتریکی آسانسور را دستکاری کنند. مواردی هم چون سوار شدن بیش از حد ظرفیت، باز کردن درها با توسل به زور، نگه داشتن آسانسور و استفاده از زنگ اعلام خطر (به جز در مواقع اضطراری) از این دسته است. استفاده نادرست از آسانسور تهدیدی جدی برای امنیت مسافران به حساب می‌آید.
نقایص مکانیکی و الکتریکی یک آسانسور را می‌توان با نقص فنی یک خودرو مقایسه کرد. تفاوت این جا است که وقتی نقایص بروز می‌کند، احتمال گیر افتادن مسافران آسانسور نسبت به مسافران خودرو بیشتر است.
اقدامات مناسب
بسیاری از مردم گمان می‌کنند می‌توانند به سلامت از آسانسور خارج شوند. بیرون پریدن یا بالا رفتن از آسانسور به شدت غیر عاقلانه است. بسیار از حوادث در حوزه آسانسور نتیجه زمانی است که مردم تلاش می کنند خودشان از آسانسور خارج شوند.
متخصصان آسانسور و افراد دیگری که در این صنعت مشغول به کار هستند، به افرادی که در آسانسور مانده‌اند این توصیه‌ها را می‌کنند:
● در آسانسور بمانید. آسانسور سقوط آزاد نمی‌کند و ایمن است. شما در امان هستید.
● مردم را در کابین نگه دارید. مسافران آسانسور نبایستی با اهرم انداختن درها را باز کنند. درها به دلیلی بسته هستند. توسل به اهرم برای باز کردن درها ممکن است مانع از حرکت آسانسور به منظور نجات دادن مسافران شود.
● نگران هوا نباشید. کابین آسانسور در برابر جریان هوا ایزوله نیست. اکسیژن شما تمام نمی‌شود.
● نگران ماندن در تاریکی نباشید. سیستم روشنایی اکثر آسانسورها هنگام توقف آسانسور همچنان کار می‌کند. حتی اگر جریان برق قطع شود، بسیاری از آسانسورها مجهز به سیستم باتری پشتیبان برای تأمین روشنایی اضطراری هستند.
● خونسرد و صبور باشید. سعی کنید دیگران را آرام نگه دارید.
● با افرادی که خارج از آسانسور هستند تماس بگیرید.
● هنگام باز شدن درهای آسانسور توسط تیم نجات، از آن‌ها فاصله بگیرید.
● روی زمین بنشینید. با این کار وقتی آسانسور دوباره حرکت کند تعادل‌تان به هم نمی‌خورد.
اکثر ما با راهنمای ASME A17.4 برای مواقع اضطراری آشنا هستیم. در بخش 1.1 راهنما آمده است:
«توصیه می‌شود هرگونه عملیات نجات مسافران از داخل کابین آسانسور تحت نظارت مستقیم پرسنل آسانسور انجام شود، چرا که این افراد به واسطه تجربه و تخصص خود، تدبیر لازم برای فائق آمدن بر خطرات پیچیده احتمالی را دارا هستند... در شرایط اضطراری، عملیات نجات مسافران بایستی توسط پرسنلی انجام که به دقت انتخاب شده و آموزش دیده‌اند...» (تأکید توسط نویسنده اضافه شده است.)
بخشی از نقل قول بالا جهت تأکید بر نکاتی چند ایرانیک شده است. سازندگان آسانسور سعی دارند آسانسورهایی را طراحی کنند و بسازند که به راحتی قابل استفاده برای کاربر باشد و در به دست آوردن اطمینان حمل و نقل عمومی موفق عمل کند. سادگی بیش از حد فشردن یک دکمه و فراخوانی آسانسور به طبقه مورد نظر می‌تواند گمراه کننده باشد. منطق سیستم کنترلی، عملکرد و مکانیک آسانسور به غایت پیچیده است. عملیات نجات مسافران باید توسط پرسنل واجد شرایطی انجام شود که به دقت انتخاب شده و آموزش دیده‌اند. دستورالعمل ASME A17.4 جایی برای تفسیرهای شخصی باقی نگذاشته است. مسافرانی که در آسانسور مانده‌اند و صلاحیت لازم را ندارند، نباید سعی کنند از آسانسور خارج شوند یا به افرادی که در آسانسور گیر افتاده‌اند کمک کنند تا بیرون بیایند.
برقراری ارتباط: کلید حل مشکل
ببینیم کسی که در آسانسور گیر کرده است چطور می‌تواند به نحو مقتضی با افراد بیرون آسانسور ارتباط برقرار کند:
● استفاده از زنگ خطر آسانسور
● استفاده از تلفن موقعیت‌های اضطراری تعبیه شده در کابین
● روش قدیمی و موثر فریاد زدن و کوبیدن به در آسانسور
● استفاده از تلفن همراه
زنگ خطر اطلاعات اندکی را به افراد بیرون آسانسور می‌دهد و تنها نشان می‌دهد که آسانسور در جایی از ساختمان گیر کرده است و کسی داخل آن است. با تلفن اضطراری استفاده کننده آسانسور به شخص آموزش دیده و خبره‌ای وصل می‌شود. اگر به دلیلی تلفن اضطرای کار نکند، نباید تأثیر داد و فریاد و مشت زدن به در آسانسور را دست کم بگیرید. مسئول ساختمان ممکن است از نزدیکی آسانسور رد شود و بشنود. هنگامی که تلفن همراه آنتن می‌دهد، ابزار بسیار موثری خواهد بود.
به مجرد این که ارتباط شفاهی برقرار شد، کسی که در آسانسور است بایستی نام ساختمان، شماره آسانسور (اغلب روی صفحه فرمان بالای کلیدها یا داخل در کنار تلفن نوشته شده است)، شماره طبقه‌ای که آسانسور در آن گیر کرده است (اگر مشخص باشد)، شرح خلاصه‌ای از مشکل، تعداد و شرایط کسانی که در آسانسور مانده‌اند (شامل نیازهای پزشکی یا شرایط اضطراری) و هر گونه اطلاعات مفید دیگر را به اطلاع مسئول امر برساند.
مسئولان جوابگویی تماس‌های اضطراری آموزش دیده‌اند که نسبت به فرستادن پرسنل مناسب و باصلاحیت اقدام کنند. به هر حال، زمانی که برقراری تماس تلفنی اضطراری امکان پذیر نباشد و کسی که بیرون از آسانسور است به واسطه فریاد زدن یا از طریق تلفن همراه در جریان امر قرار می‌گیرد، سرنشینان آسانسور می‌توانند به فردی که پاسخ می‌دهد کمک کنند تا با افراد مناسب تماس بگیرد.
یک تقاضای مفید می‌تواند به این صورت باشد: «لطفا کمک خبر کنید. ما در آسانسور در طبقه چهاردهم فلان ساختمان گیر افتاده‌ایم. شماره آسانسور الف-12 است. پنج نفر هستیم و حال همه خوب است. لطفا با مدیر ساختمان تماس بگیرید تا شرکت سازنده آسانسور را خبر کند.»
اگر مورد اضطراری پیش آمده باشد، مثلا یکی از مسافران از بیماری قلبی رنج می‌برد، از کسی که پاسخگو است بخواهید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرد. وقتی که از تلفن همراه استفاده می‌کنید، در شرایط اضطراری سرنشینان آسانسور باید خودشان مستقیما با اورژانس تماس بگیرند. (دقت داشته باشید وقتی از تلفن همراه برای تماس با اورژانس استفاده می‌کنید، تماس گیرنده باید تا حد ممکن با ذکر جزییات محل خودش را اطلاع دهد، چرا که اپراتور اورژانس از یک خط تلفن عادی یا شبکه محلی استفاده می‌کند و نمی‌تواند محل شما را تشخیص دهد.) در موارد غیر اضطراری، شرکت آسانسور از موثرترین راه برای فائق آمدن بر این وضعیت آگاه است و بایستی پیش از دیگران در جریان امر قرار داده شود.
مدیران ساختمان بایستی کنش و واکنش داشته باشند
مدیران ساختمان و عموم مردم می‌توانند با پرسیدن درباره اطلاعاتی که در بالا آمد و برقراری تماس با پرسنل مناسب و واجد شرایط به کسانی که در آسانسور گیر کرده‌اند کمک کنند تا از پس مشکل برآیند. مدیر ساختمان بایستی تمامی اطلاعات بایستی را در اختیار شرکت سازنده آسانسور (در موارد غیر اضطراری) یا اورژانس (در موارد اضطراری) قرار دهد. بیشتر مدیران ساختمان صلاحیت این را ندارند به مسافران کمک کنند تا به سلامت از آسانسور خارج شوند. هم مسافرانی که گیر افتاده‌اند و هم مدیران ساختمان باید منتظر افراد واجد شرایط و آموزش دیده بمانند. وقتی که همه منتظر هستند، مدیران ساختمان باید با مسافران گیر افتاده در ارتباط باشند، آن‌ها را آرام نگه دارند و به آن‌ها اطمینان دهند که کمک در راه است. این وظیفه بسیار خطیری است.
بخش 1.3.1 از دستورالعمل ASME A17.4 بیان می‌کند که: «پرسنل مسئول در ساختمان باید فوراً با سرنشینان کابین تماس بگیرند و به آن‌ها اطلاع دهند که جای‌شان امن است، اقدامات برای نجات آن‌ها در جریان است...، از آنجایی که درها ممکن است باز شوند باید از درها فاصله لازم را بگیرند و باید از سیگار کشیدن خودداری کنند.» برای این که از آرامش و راحتی مسافران مطمئن شوند، لازم است که ارتباط با آن‌ها حفظ شود.
اقدامات دیگری که مدیران ساختمان می‌توانند انجام دهند
صاحبان و مدیران ساختمان می‌توانند اقدامات زیر را برای پیشگیری موارد از کار افتادن آسانسور که در اثر قطع برق رخ می‌دهد انجام دهند:
● استفاده از یک ژنراتور به منظور تأمین برق اضطراری برای آسانسور.
ژنراتور می‌تواند در کنار سیستم برق‌رسانی آسانسور جهت تأمین برق سیستم‌های روشنایی، سیستم‌های تلفن، سیستم‌های کامپیوتری و تجهیزات ویژه‌ای که نیازمند برق دائمی هستند، به کار رود.
● نصب سیستم برق اضطراری آسانسور.
ERU در مقایسه با ژنراتور ارزان‌تر بوده و عمل ویژه‌ای را انجام می‌دهد: کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که در طول زمان قطع برق، برق آسانسور تأمین می‌شود تا مسافران بتوانند به سلامت از کابین آسانسور خارج شوند. بسیاری از شرکت‌های سازنده آسانسور ERU را به عنوان یک گزینه پیشنهاد می‌دهند و پیمانکارن آسانسور مدل‌هایی از قبیل Powervator شرکتReynolds & Reynolds Electronics را به عنوان تجهیزات اضافی آسانسور توصیه می‌کنند. وقتی برق عادی ساختمان قطع می‌شود، ERU قطع برق را تشخیص داده و نیروی برق را با تولید یک منبع نیروی شبه سینوسی با استفاده از یک باتری 12 ولت DC شبیه‌سازی می‌کند. پس از این کار ERU سیگنالی را به کنترلر آسانسور ارسال می‌کند تا خبر دهد که برق عادی ساختمان قطع شده است. در نتیجه این امر کنترلر آسانسور را به طبقه مناسب می‌آورد و درها را باز می‌کند.
● تدوین دستورالعمل مناسب برای عملیات نجات و تربیت نیروهایی برای پیروی کردن از آن.
تربیت نیروها در همه موارد بایستی توسط پرسنل واجد شرایط و باتجربه‌ای که مشغول به کار هستند صورت گیرد. برای کسب اطلاعات اضافی در این زمینه، خوانندگان می‌توانند یک کپی از راهنمای ASME A17.4 برای مواقع اضطراری را از طریق انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (ASME) تهیه کنند. ASME دوره‌هایی را برای عملیات نجات اضطراری مسافران به همراه نمایش نوارهای ویدئوهایی مرتبط برگزار می‌کند. برای اطلاع بیشتر از مجموعه دوره‌های آموزشی ASME به وب‌سایت این موسسه به آدرس www.asme.org مراجعه کنید.
منبع:
Elevator World Magazine – September 2006

استانداردهاي ايمني و فني برخي از تجهيزات الكتريكي

استاندارد سیستم اتصال زمین شبکه های توزیع
این استاندارد از مجموعه استانداردهای توانیر بوده و توسط گروه مطالعات توزیع بخش برق مرکز تحقیقات نیرو تدوین شده است.هدف از تدوین این استاندارد ایجاد ایمنی و حفاظت در برابر آثار اختلاف سطح الکتریکی تا جاییکه مربوط به اتصال زمین است برای افراد برای نصب و بهره برداری از تاسیسات توزیع نیروی برق است که شامل عملیات سرویس و تعمیرات نیز می باشد .
http://electricasafety1.persiangig.com/document/Estandardzamin.pdf

استاندارد و آیین نامه سیم کشی ساختمانهای مسکونی ، تجاری و صنعتی
این استاندارد از مجموعه استانداردهای توانیر می باشد . این جزوه به کارفرمایی معاونت تحقیقات و تکنولوژی توانیر تدوین شده است .در این جزوه سعی شده است مغایرتی با مبحث سیزده ساختمان وجود نداشته باشد .
http://electricasafety1.persiangig.com/document/Estandardsimkeshisakhteman.pdf

اطلاعات فني و ايمني برخي از تجهيزات الكتريكي

مشخصات فنی، ملاحظات کارگاهی و آزمونهای فیوزهای کاردی

هدف از تدوین این کتابچه تعیین مشخصه های فیوز یا اجزا آن ( پایه فیوز حامل فیوز ، رابط فیوز ) می باشد به نحوی که بتوان فیوز دیگر یا اجزایی از آنرا که دارای مشخصه های مشابه هستند جایگزین آن نمود ، مشروط بر اینکه تا آنجایی که به ابعاد آنها مربوط میشود، قابل تعویض باشند. این جزوه توسط کمیته تخصصی تجهیزات حفاظتی شرکت توزیع نیروی برق استان قم تهیه شده است .

http://electricasafety1.persiangig.com/document/FUSE.pdf

مشخصات فني دو راه و سه راه چدني
مفصل هاي چدني داراي يك بدنه اصلي و مجموعه كلمپ هاي گلوئي مي باشد كه جهت ارتباط كابلهاي فشار ضعيف با يكديگر در سطح ولتاژ 230/400 ولت بكار گرفته ميشود. این دستورالعمل توسط كميته تخصصي شركت توزيع برق مركز جهت تبیین مشخصات فنی این مفصلها تدوین شده است .

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Dorahivaserahi.pdf

عملكرد كليدهاي خلاء و كليدهاي SF6 در ولتاژ متوسط
این نوشتار توسط دفتر فنی شرکت توزیع برق تهران در خصوص مشخصات فنی کلیدهای خلا و کلیدهای SF6 تدوین و ارائه شده است.

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Kelidsf6.pdf

راهنماي مشخصات اطلاعات فني پستهاي كمپكت
از آنجا كه يكي از وظائف كميته ياد شده، تهيه و تدوين مشخصات فني تجهيزات بخش توزيع نيرو با توجه به گرايش تخصصي بشرح فوق ميباشد؛ لذا اين مجلد با عنوان راهنماي مشخصات اطلاعات فني پستهاي كمپكت (كيوسك) به منظور دسترسي به نكات كليدي توسط كاربران و ارائه گزينه هائي جهت به حداقل رساندن سطح زيربنا و جهت برگزاري مناقصات در حوزه برق منطقه اي تهران تهيه گريده است.

دستورالعمل و مشخصات فنی بکارگیری کابل خودنگهدار و یراق آلات
این دستورالعمل توسط شرکت توزیع نیروی برق شمالغرب تهران جهت تدوین مشخصات فنی بکارگیری کابل خودنگهدار و یراق الات با مطالعه قریب به یکسال روی منابع مختلف از چندین کشور اروپایی و آفریقایی و استرالیا تهیه شده است . و در بخش آزمون ها استاندارد NFC-33-209 کشور فرانسه مورد توجه قرار گرفته است که کاربرد آن در بخش وسیعی از کشورهای آفریقایی و غرب خاورمیانه می باشد که به لحاظ جغرافیایی و اقلیمی شباهتهای زیادی به شرایط اقلیمی ایران دارند0

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Kablekhodnegahdar.pdf

ترانسفورماتورهای دفنی
با توجه به رشد سريع تراكم بار، شبكه توزيع با مشكل جدي مواجه است. از طرف ديگر استفاده از پست هاي هوايي به علت رعايت حريم و زيبايي شهر امكان پذير نيست. لذا تنها چاره كار آن است كه از فضاي زير زمين براي حل مشكل كمك گرفت.در این مقاله روشهای متداول در دنیا جهت استفاده بهینه از فضا ارائه شده است.

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Transformerdafni.pdf

راهنمای تعاریف، محدوده کاربرد، مشخصات فنی و آزمونهای کلیدهای خودکار مینیاتوری
این دستورالعمل توسط کمیته تخصصی تجهیزات حفاظتی شرکت توزیع نیروی برق استان قم جهت تدوین تعاریف، محدوده کاربرد، مشخصات فنی و آزمونها کلیدهای خودکار مینیاتوری تهیه شده است .

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Kelidminyatori.pdf

مشخصات فني كابلهای توزیع
جزوه موجود به عنوان مشخصات فني كابل هاي مورد استفاده در شبكه هاي توزيع و بر مبناي استانداردهاي و استانداردهاي وزارت نيرو تهيه شده است اين جزوه علاوه بر مشخصات فني (VDE , IEC) ملي ، بين المللي، داراي پيوست تكميلي نيز مي باشد كه بر اساس بازديدهاي صورت گرفته از كارخانجات كابل سازي تهيه شده و ضمن كمك به امتياز دهي به سازندگان مي تواند مورد استفاده سازندگان فني نيز باشد.این جزوه توسط كميته تخصصي شركت توزيع برق مركز تهیه شده است .

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Moshakhasatkable.pdf

مشخصات فنی ترانسفور ماتور روغني
این جزوه حاوي اطلاعات و مشخصات فني در خصوص نحوه آزمونها ،ساختمان ترانسفورماتور،استاندارد هاي مرتبط،ويژگيهاي كالا،و مبحث نظارت و بازرسي مي باشد که توسط كميته تخصصي ترانسفورماتور شركت توزيع نيروي برق شمالغرب تهران تهیه شده است .

http://electricasafety1.persiangig.com/document/Transformerroghani.pdf

با تشكر از شركت مهندسين شبكه گستر بهسان

تصويب بازرسي ادواري آسانسورها در وزرات صنايع

طرح بازرسي ادواري از آسانسورها در شوراي سياست‌گذاري وزارت صنايع و معادن به تصويب رسيد. علي محمد منصوري ـ رئيس سنديكاي صنايع آسانسور و پله برقي با بيان اين مطلب افزود: حدود دو هفته پيش جلسه‌اي در وزارت صنايع و معادن برگزار شد و طرح بازرسي ادواري از آسانسورها به تصويب شوراي سياست‌گذاري آن رسيد.
وي با بيان اين‌كه مسوولان وزارت صنايع و معادن با توجه به اهميت ايمني آسانسورها، استقبال زيادي از اين طرح كرده‌اند، خاطرنشان كرد: در اين جلسه تصميم‌ گرفته شد كه راهكارهاي اجرا و متولي طرح مشخص شود.
به گفته او كميته‌ فني سنديكا آيين‌نامه‌هاي مربوط به طرح بازرسي ادواري از آسانسورها را براساس استانداردهاي اروپا تدوين كرده است. مساله مهم تعيين متولي همچون شهرداري يا اداره برق براي اين طرح‌ است تا قدرت قانوني اجراي آن را داشته باشد.
وي افزود: در صورت اجراي طرح‌، آسانسورهاي نصب شده به صورت دوره‌اي و در بازه‌هاي زماني مشخص تست كيفي شده و در صورت دريافت تاييديه فني، اجازه كار آن‌ها داده خواهد شد.
منصوري تصريح كرد: در صورت اجراي طرح بازرسي ادواري از آسانسورها، آمار حوادث آسانسور نيز به حد قابل ملاحظه‌اي كاهش خواهد يافت.
لیفتیران

انتقال اطلاعات از طریق خطوط برق

گروه انتقال و توزیع زیمنس، تکنولوژی جدیدی را برای انتقال اطلاعات از طریق خطوط برق اجرا کرده است. در این روش، با استفاده از سیستم ارتباطی خطوط توزیع ( 3000 DCS)، اطلاعات از طریق شبکه ولتاژ متوسط و ضعیف انتقال می یابد. استفاده از این سیستم، امکان کنترل دقیق بار، اتوماسیون شبکه توزیع و قرائت از راه دور با نرخ انتقال در حدود دهها کیلو بایت در ثانیه را فراهم می آورد.
عملکرد این سیستم بر پایه یک پردازش ویژه چند فرکانسی است. بدین ترتیب، حتی برای خطوطی که در معرض تداخل الکترومغناطیسی قرار دارند، انتقال مطمئن اطلاعات امکان پذیر می گردد. در سیستم 3000 DCS می توان از کوپلاژ سلفی یا خازنی استفاده نمود. این سیستم در محدوده فرکانسی مورد تایید ( 9 تا 95 کیلو هرتز) کار می کند.
منبع : مجله Power Engineering International (PEI )، pp:132 ,June 2000
آدرس : http://www.power-eng-intl.com

قطع شاخ و برگهای اطراف خطوط با بکارگیری رباتها

با پیشرفتهای اخیر در زمینه مکاترونیک، استفاده از رباتها برای استفاده در موقعیت های خطرناک و یا تحت شرایط نامطلوب در حال افزایش است. به منظور بهبود راندمان کار و افزایش ایمنی کارکنان، شرکت برق هوکایدو یک ماشین کنترل راه دور ابداع کرده است که می تواند شاخ و برگ درختان نزدیک خطوط انتقال را قطع نماید و دیگر نیازی نیست که کارگر به خطوط انتقال هوایی ولتاژ بالا که خطراتی را به همراه دارد نزدیک شود. این ماشین قادر است که شاخه های درختان را که در حریم خطوط انتقال قرار گرفته است قطع نماید، درختان را از تنه قطع و همچنین جهتی را که بایستی درخت قطع گردد را می توان با توجه به موقعیت مکانی درخت و جهت خط انتقال برای این دستگاه مشخص نمود.
این ماشین با بازوهای چند مفصلی ( Multi-joint ) مجهز گردیده است که امکان حرکت های مختلف را در جهات مختلف فراهم می کند، همچنین از یک اره زنجیری که وزن سبکی در مقایسه با یک Cutter دارد و قادر است تنه درختان تنومند را قطع کند در این طرح استفاده شده است. محدوده حرکت هر یک ازمفصل های بازو و موقعیت بکارگیری از آن محدوده برای این ماشین تعیین گردیده است.
نتایج آزمایش عملی :
بازوی چندمفصلی ( Multi-joint ) فوق الذکر در پشت یک جرثقیل سبک قرار داده شد و مورد آزمایش عملی قرار گرفت که نتایج این آزمایش به شرح زیر است :
- جرثقیل و بازوی Multi-joint از روی زمین می تواند بکار گرفته شوند.
- برش شاخ و برگها در ارتفاع 5/7 متر امکان پذیر است.
- ماشین مذکور می تواند درختان را با قطر 20 cm شامل درختان سخت مانند Sophora را قطع کند
- جرثقیل می تواند در مسیرهایی که شیب آرامی دارد حرکت کند و یا می توان آن را بوسیله کامیون حمل نمود ( وزن کل این ماشین 7/1 تن می باشد )
در این طرح برای بهبود ایمنی، ماکزیمم محدوده حرکت ماشین را در حالتی که بتواند پایداری خود را حفظ نماید و همچنین مطابق استانداردهای ایمنی باشد در نظر گرفته شده است.
برای بهبود راندمان کار، یک سیستم کنترل مفصل بکار گرفته شده است که این امکان را فراهم می سازد تا یک مفصل بتواند با مفصل های دیگر بطور هماهنگ کار کند و یک برنامه منظم حرکتی طراحی شده است که توسط سیستم کنترل از را دور فرمان می گیرد
این شرکت هنوز در حال تحقیق بر روی نیازهایی است که بتوان از ربات در مکان ها و موقعیتهایی که ایمنی افراد به خطر می افتد استفاده کرد. شکل زیر دستگاه ساخته شده را نشان می دهد.
منبع : شرکت برق هوکایدو
آدرس :http://www.hepco.co.jp/

دستگاهی برای جلوگیری از برق گرفتگی ساخته شد

سیستم کنترل هوشمند برق جهت جلوگیری از برق‌گرفتگی به همت محمد عباسی زاده و مجید قلی‌پور طراحی و ساخته شده و برای تجاری سازی در نمایشگاه نوآوری و شکوفایی به معرض نمایش گذاشته شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس محمد عباسی زاده در خصوص سیستم کنترل هوشمند برق گفت: این دستگاه برای جلوگیری از برق‌گرفتگی و آتش سوزی ناشی از اتصالات برقی است و جلوی هر گونه خطر و حوادث ناشی از اتصالات برقی را می‌گیرد.
وی ادامه داد: این سیستم طوری طراحی شده که قدرت شناسایی مصرف کننده را قبل از ایجاد جریان برق می‌شناسد.
این مخترع ایرانی گفت: اگر مصرف کننده انسان یا حیوان باشد این دستگاه با فازی که ارسال می‌کند از ایجاد جریان برق جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود تا جریان برق به بدن آن انسان یا حیوان نرسد و مانع از برق‌گرفتگی می‌شود. این دستگاه قدرت تشخیص مصرف کننده را در میکروثانیه دارد.
وی افزود: جلوگیری از برق گرفتگی ناشی از تماس بدن با سیستم‌های حامل جریان و یاجلوگیری از برق گرفتگی ناشی از بی احتیاطی اطفال در برخورد با کلید و پریز برق از مزایای اصلی این طرح است.
عباسی زاده گفت: دستگاه‌ها و وسایل برقی متصل به پریز با استفاده از این سیستم به هنگامی خاموشی به منظور جلوگیری از اتصال و صرفه‌جویی در مصرف برق جریان برق در آنها قطع می‌شود.
خبرگزاری فارس
۲۱ بهمن ۱۳۸۸

شبکه برق نیازمند اتصال به زمین است

در سمینار تخصصی اتصال زمین به شبکه برق عنوان شد که بعد از 40 سال بررسی و تحقیق به این نتیجه رسیده ایم که نیازمند بهره گیری از ارتینگ " اتصال زمین به شبکه برق" هستیم.
جمشید رازقی مشاور دفتر استاندارهای مهندسی، اجتماعی و زیست محیطی برق و انرژی در آلمان با حضور در سمینار تخصصی اتصال زمین به شبکه برق گفت: بعد از 40 سال بررسی های متمادی به این نتیجه رسیدیم که محتاج استفاده از ارتینگ ( اتصال زمین به شبکه برق ) هستیم.
وی استفاده از ارتینگ را در جلوگیری از تلفات انرژی برق در ایران بسیار مؤثر دانسته و اذعان داشت: با نصب این سیستم علاوه برجلوگیری از تلفات برق از مرگ و میر ناشی از برق گرفتی و آتش سوزی های ناشی از اتصال شبکه های برق جلوگیری کرد.
به گفته وی تجربیات و تحقیقات چندین ساله در کشورهای صنعتی همچون آلمان و بازدید از کشورهای اروپایی و آفریقایی ما را بر آن داشت که تحقیقاتی در خصوص نصب سیستم ارتینگ و تلفات برق در کشور داشته باشیم.
رازقی با تاکید بر این امر که قطع شدن انرژی خسارات زیادی را به همراه دارد تصریح کرد: پایداری شبکه برق هر کشور و جلوگیری از تلفات جزء سرمایه های اصلی هر کشوری محسوب می شود.
وی اذعان داشت: تولید و انتقال و توزیع شبکه هر کشور در صدد برخورداری از سیستم های پیشرفته بوده و از مسئولین حکومتی انتظارات خاصی را دارد.
رازقی در این باره افزود: تولید و انتقال و توزیع شبکه هر کشور از وزارت صنایع خود انتظار دارد که از تولید محصولات غیراستاندارد جلوگیری کند.
وی گفت: همچنین این سیستم از وزارت بازرگانی انتظار دارد که از ورود لوازم خانگی غیرمجاز که به نوبه خود اثرات مخربی را بر شبکه وارد می کنند جلوگیری به عمل آورد.
به گفته وی تولید و انتقال و توزیع شبکه هر کشور انتظار دارد که دانشجویان فنی با حداقل مدرک نکات ایمنی و فنی مورد نیاز را به طور کامل بداند و تعلیم و پرورش این افراد به عهده وزارت کار و امور اجتماعی است.
رازقی انتظار از دادگستری را صدور مجوز مجازات برای مشترکین و مصرف کنندگانی که عمدا یا سهوا به شبکه صدمه می زنند دانسته و بیان کرد: از شهرداری ها و عمران شهری نیز انتظار می رود که در توسعه شهر و حتی روشنایی معابر و جلوگیری از تلفات ناشی از برق گرفتگی نکات ایمنی را به نحو احسن رعایت کنند.
در ادامه این سمینار جعفری معاون دفتر استاندارهای برق و انرژی وزارت نیرو گفت: به نظر می رسد که با وجود کارشناسان و بررسی های گوناگون در زمینه ارتینگ همچنان مشکلاتی در این زمینه موجود است و از این روی کشور متحمل هزینه های هنگفتی در این زمینه می شود.
وی هدف از برگزاری این سمینار را هم اندیشی کارشناسان دانسته تا با شناسایی موانع یک سیستم استاندارهای لازم را طراحی کرده و اجرایی سازند.
عفت نژاد دبیر این جلسه نیز شورای پایه ای استانداردهای پایه و استانداردهای فنی و مهندسی را جزء گروه های دفتر استاندارد دانسته و گفت: فرآیندهای استاندارد در این زمینه شامل انرژی، برق و فرآیندهای انرژی و برق می شود.
لازم به ذکر است که جلالی طلب از شرکت توزیع برق مشهد با حضور در این جلسه اذعان داشت: داشتن سیستم ارتینگ از جهاتی بسیار آسان و از جهاتی بسیار مشکل است.
به گفته وی در سیستم برق کشور مهندسین برق نقش کم رنگی را از خود ارائه می دهند و به همین جهت است که بحث ارتینگ تا کنون به طورکامل اجرا نشده است.
جلالی طلب گفت: شرکت های توزیع به جهت اجرا نشدن این سیستم متحمل یکسری مشکلات اجتماعی و ضررهای مالی شده اند.
به گفته وی چندی پیش تفاهم نامه ای مبنی بر اینکه شرکت های توزیع در ارت ساختمانی دخالت داشته باشند به امضا رسید.
منبع : ایسکانیوز

سیستمهای صاعقه گیر

صاعقه و یا همان آذرخش از تخلیه الكتروستاتیكی میان ابر و زمین به وجود می آید به طوریكه همین تخلیه الكتریكی نور و صدا تولید می كند . پیش از ایجاد رعد و برق ابر ها طی فرایند هائی به شدت باردار می شوند. از میان ابرهای موجود در آسمان كه هر كدام با توجه به مشخصات ویژه ای نام گذاری شده اند به ابرهای كومولونیمبوس كه موثر در پدید آمدن صاعقه هستند اشاره می كنیم . ابرهای كومولونیمبوس گاهی با ارتفاع 18 كیلومتر و عرض چندین كیلومتر هم ظاهر می گردند. براساس فعل وانفعالات موجود در آسمان و وزش بادها كه موجب حركت این ابرها می شود،طی مراحلی ،ذرات آب موجود بار منفی یافته و ذرات یخ دارای بار مثبت شده به این ترتیب لایه های زیرین ابر شامل بارهای منفی شده و در بخش های فوقانی ابر بارهای مثبت متمركز می شوند.می توان یك خازن بزرگ را متصور شد كه یك جوشن آن ابر و جوشن دیگر زمین و عایق آن هوا می باشد . القای الكترومغناطیسی موجب تجمع بارهای مثبت بر روی سطح زمین در زیر سایه ابر مذكور می گردد. در چنین حالتی پتانسیل الكتریكی ابر نسبت به زمین افزایش یافته كه این اختلاف پتانسیل بین ابر و زمین به 10 تا 100 میلیون ولت می رسد . میدان الكتریكی حاصل از چنین اختلاف پتانسیلی می تواند هوا را با آنكه در حالت عادی نارسانا ست در یك مسیر خاص یونیزه و آن را به رسانا تبدیل كند. به محض آنكه چنین مسیری از مولكول های یونیزه رسانا از ابر تا زمین ایجاد شود . بار های الكتریكی به طرف هم حركت می كنند و در عرض یك ده هزارم ثانیه جریان و حشتناكی در حدود 30 هزار آمپر از هوای یونیزه می گذرد اما هر جریان ضمن عبور از یك ماده با مقاومت اتم های آن روبرو میشود و این مقاومت بخشی از انرژی الكتریكی را به گرما تبدیل می كند با استفاده از اصول ابتدایی الكترومغناطیس می توان حرارتی را كه در اثر آن ایجاد می شود تخمین زد . یك جریان پیشرو از الكترونها با حركتی (اصطلاحا )نردبانی شكل از ابر به سوی زمین سرازیر می گردد(leader downward)،به این ترتیب كانال اولیه صاعقه شكل می گیرد . این جریان با ولتاژ10 میلیون ولت توان گرمایی در حدود 100میلیارد وات دارد .چنین توانی حتی در مدت زمان ناچیز یك ده هزارم ثانیه می تواند گرمایی حدود 10 میلیون ژول ایجاد كند . این گرما با عث می شود دمای هوا در مسیر صاعقه به30 هزار درجه سانتیگراد برسد .تغییر ناگهانی دما از 300 درجه كلوین به 30 هزار درجه كلوین حجم هوا را 100 برابر می كند و این یعنی یك انفجار واقعی ، انبساط سریع و شدید هوا كه این پدیده یك موج ضربتی در هوای اطراف ایجاد می كند . این موج با سرعت صوت و به شكل تندر یا رعد به گوش شما می رسد . این از بخش صوتی ماجرا ، اما گرمای ایجاد شده غیر از انبساط بلاهای دیگری هم سر ملكول های هوا می آورد . از طرف دیگر در صاعقه جریان شدیدی از هوا می گذرد آن را گرم می كند و به تابش وا می دارد . تابشی كه یك مسیر نورانی بین ابر و زمین ایجاد می كند . ملاحظه خواهید كرد كه اگر هوا نبود رعد و برق هم اتفاق نمی افتد . هوای اطراف كانال كاملا یونیزه گشته و این پلكان كه طول شاخه های آن گاهی به 50 متر هم می رسد، بار زیادی را در نوك پیكان با خود حمل كرده و موجب افزایش شدت میدان الكتریكی جو و شكست مقاومت عایقی هوا می شود.سرعت حركت كانال نزدیك شونده به زمین بیش از300km/s است . با افزایش شدت میدان الكتریكی در سطح زمین ،یك جریان الكتریكی بالارونده (upward leader)از زمین به سوی ابر پیش می رود،پس از برخورد این دو پیكان به یكدیگر ،كانال جریان بسته شده وضربه اصلی صاعقه (return stroke)اتفاق می افتد، به این ترتیب برای خنثی شدن بار های ابر و زمین ،جریان بسیار زیادی در مدت كوتاهی در این كانال برقرار می شود. صاعقه در انواع گوناگونی اتفاق می افتد،متداولترین آنها (90%)از نوع صاعقه منفی نزولی و خطرناكترین آنها نوع مثبت صعودی است . حداكثر جریان صاعقه منفی چیزی حدود 35 KA می باشد. با توجه به روحیه ی بشردرعرصه ی كشف و ردیابی علل پدیده های طبیعی هیچ گاه قبل از یك تجربه شخصی و یارویداد حادثه ای به چیزی توجه نكرده و گاه با یك رویداد ساده به كشف واقعیتی بزرگ رهنمون گشته ، شا ید رهنمون مرحوم فرانكلین در سال نیز چنین بوده كه توسط یك میله ی هادی توانست صاعقه را هدایت نماید. باید بدانیم خسارات زیاد و مكرر ناشی از صاعقه امروز به حدی رسیده است كه توجه و راهكارهای جدی را می طلبد. جهت بهره مند شدن از روش های صحیح حفاظت باید علل به وجود آمدن صاعقه را دقیقا مطالعه كرد و آگاهی كامل از صدمات و آسیب های احتمالی از وقوع آن را داشت. با وقوع هر صاعقه ما با دو اثر ناشی از آن روبرو هستیم اثر اولیه (ضربه های مستقیم) و اثر ثانویه (میدان های الكترومغناطیسی). مطالعه ی محققان و استانداردهای جهانی موجود امكان طراحی های مناسبی را جهت ساخت تجهیزات حفاظت در مقابل ضربه مستقیم و تجهیزات حفاظت در مقابل میدان های الكتریكی مغناطیسی را فراهم كرده است. اصول قوانین EMCدر تمامی این طراحی ها رعایت گشته است. ساده ترین خسارتی كه از رویداد یك صاعقه تاكنون به گوشتان رسیده است ،تخریب یك ساختمان یا ایجاد حفره ای عظیم در زمین و مثالهایی از زمین قبیل می باشد. اما گروهی خود شاهد از بین رفتن یك كامپیوتر ویا وسایل الكترونیكی دیگر در منزل و چگونگی تخریب ن بوده اند.

پس می توان حفاظت در مقابل صاعقه را به دو دسته تقسیم كرد:

*حفاظت اولیه : شامل حفاظت از جلد خارجی ساختمان از برخورد ضربه مستقیم صاعقه

*حفاظت ثانویه: شامل حفاظت داخلی و تجهیزات در داخل ساختمان است ازاثرات ثانویه صاعقه

منبع : سايت پاسارگارد

تشنج ناشي از برق گرفتگي

دكتر فرح اشرف زاده، فوق تخص اعصاب كودكان، استاد دانشگاه علوم پزشكي مشهد
مقدمه:

امروزه انرژي الكتريكي جاي خود را به عنوان يك انرژي برتر تثبيت كرده است. انرژي كه با كمترين صدمه به محيط زيست، بيشترين منابع را به بشر هديه مي كند، با اين وود چنانچه رعايت نكات ايمني در استفاده از وسايل برقي مد نظر نباشد، فاجعه به بار خواهد آمد. كودكان به واسطه بازيگوشي و كنجكاوي مي تواند از قربانيان اصلي باشند. در اين مقاله اطفالي كه متعاقب برق گرفتگي دچار آسيب عصبي شده اند و به اين دليل به بيمارستان مراجعه نموده اند، معرفي مي شوند.
روش كار و يافته ها:

در طي 10 سال، 7 كودك به دليل تشنج، همي پارزي و اعما، متعاقب برق گرفتگي به بيمارستان قائم (عج) مراجعه نمودند، تمامي اين بيماران پسر بوده و تشنج آنها از نوع فوكال حركتي سمت راست بدن بود. در 4 مورد ضايعه اي انهدامي در قسمت عمقي مغز در سمت چپ مشهود بود، ولي در باقي موارد يافته اي غيرعادي در سي تي اسكن مغز وجود نداشت. در پيگيري اين بيماران 6 مورد پس از 3-2 سال فاقد تشنج شدند، ولي يك كودك عليرغم دريافت دارو گهگاهي تشنج داشت. آسيب پوستي و انهدام بافتي موضعي در 4 مورد وجود داشت، كه تا مدتي اسكار بر جاي نهاد ولي در مابقي فقط سوختگي سطحي مشاهده شد.بررسي ساير ارگان ها طبيعي بود.
بحث و نتيجه گيري:

عبور جريان الكتريكي از اندامها، با آن كه زخم كوچكي در ابتدا ايجاد مي نمايد ولي مي تواند حتي گانگرن و قطع عضو را به دنبال داشته باشد. بدن انسان همانند يك هادي در مقابل جريان الكتريسيته عمل مي كند، صدمات حرارتي ناشي از برق هم در سطح و هم در عمق ايجاد مي شود. جريان الكتريكي از طريق محل تماس با منبع انرژي وارد بدن شده، مسير خود را از راهي كه كمترين مقاومت را دارد، طي مي نمايد و از نزديك ترين محل اتصال به زمين خارج مي گردد، در مسير اين عبور انهدام و آسيب بافتي ايجاد مي نمايد. شدت ضايعات به عوامل: ولتاژ، شدت جريان، مقاومت پوست و مخاط در نقطه ورودي، مقاومت نقطه خروجي به زمين، بستگي دارد

صدمات ناشي از جريان برق به سه دسته تقسيم مي شوند:
صدمات ناشي از اثر حرارتي و سختگي (تخريب نسجي)
صدمات ناشي از تروما (سقوط از ارتفاع، شكستگي ها)
صدمات ناشي از اختلالات الكتروشيميايي و بيولوژيكي (توقف تنفسي، آسيب ميوكارد و ايست قلبي، تغييرات بسيار شديد P.H...)
آسيب مغزي در موارد زنده مانده ناشي از عبور الكتريسته از مسير راه هاي مغزي- نخاعي به طرف بالا و ادم و نكروز بافتي مي باشد كه در كوكدان معرفي شده سبب تشنج فوكال شده است. چون همه اين بيماران راست بودند آسيب در سمت چپ مغز بروز كرده بود.
نتيجه گيري:

در هنگام برخورد با كودك مبتلا به برق گرفتگي علاوه بر اقدامات درماني اوليه با توجه به امكان وجود آسيب سيستم عصبي و شكستگي هاي استخواني و مهره اي الزامي است.

برق گرفتگي

سايت سازمان پزشكي قانوني

سالانه موارد قابل توجهي از مرگ و ميرهاي متعاقب برق گرفتگي در کشور رخ ميدهد. طبق آمار بدست آمده توسط سازمان پزشکي قانوني کشور در سال گذشته مورد مرگ در اثر برق گرفتگي رخ داده است . در اکثر قريب به اتقاق موارد ، برق گرفتگي بطور اتفاقي و طي حوادث خانگي و صنعتي رخ مي دهد . موارد کمتري از خودکشي و موارد نادري از قتل ناشي از برق گرفتگي نيز گزارش شده است . برق گرفتگي زماني رخ ميدهد که بدن به طريقي قسمتي از مدار جريان الکتريسته را تشکيل دهد .. در واقع مي توان گفت تاثير جريان الکتريسته بر بافتها و ارگانهاي بدن را برق گرفتگي مي نامند که بر اساس مسير عبور جريان اين آثار متفاوت بوده و گاهاً حيات فرد را به مخاطره مي اندازند .

عوامل موثر بر شدت برق گرفتگي :
نوع جريان :

متناوب يا مستقيم
اختلاف پتانسيل
جهت ايجاد مدار الکتريکي نياز به وجود اختلاف پتانسيلي بين دو نقطه از مدار است که سبب تحرک الکترونها گردد. اين نيروي محرک اختلاف پتانسيل نام دارد. برق گرفتگي در ولتاژهاي بالا يا پايين ممکن است ايجاد گردد. در ولتاژهاي پايين ( حدود 120-110 ولت) بدن بايستي در تماس مستقيم با منبع جريان قرار گيرد در حالي که در برق گرفتگي هاي ولتاژ بالا( حدود 8-5/7 کيلو ولت) نيازي به تماس مستقيم نيست و در اثر نزديکي به منبع جريان نيز ، الکترونها از طريق قوس الکتريکي به بدن قرباني منتقل ميشوند
جريان متناوب
به مراتب خطرناکتر و کشنده قرار جريان مستقيم است معمولاً جريانهاي بين 39تا 150 سيکل بر ثانيه (CPS) خطرناکترند
شدت جريان

آمپراژ در واقع بيانگر ميزان جريان جاري مي باشد و ميتوان آن را به عنوان مهمترين عامل دخيل در برق گرفتگي قلمداد کرد.
مقاومت
هر چه مقاومت ارگاني که جريان از آن عبور مي کند بيشتر باشد، اثرات تخريبي با شدت بيشتري خود را نشان ميدهند . بيشترين ارگان مقاوم در برابر جريان الکتريسته پوست است که در قسمتهاي ضخيم و شاخي آن حتي تا اندازه يک ميليون اهم از خود مقاومت نشان ميدهد . ضخامت پوست و رطوبت آن بر ميزان مقاومت تاثير مي گذارند .
مسير جريان
مدت عبور جريان حالات احتمالي ايجاد شده متعاقب برق گرفتگي
- مرگ فوري بدنبال شوک و يا توقف فعاليت هاي تنفسي و قلبي

- فلج نيمي از بدن و يا فلج پاها

- از دست دادن حس بويايي، شنوايي يا تکلم و....

- سنکوپ موقتي همراه با بهبود کامل در صورت تماس کوتا مدت با جريان کم شدت

- انواع شکستگي هاي استخواني به دنبال اسپاسم ماهيچه ها يا صدمات ثانويه ناشي از برخورد با ساير اجسام و سقوط .

عوامل تشديد کننده اثر جريان الکتريسته :

- وجود جريان متناوب

- رطوب البسه

- بهداشت پايين

- عصبانيت همانگونه که قبلاًنيز اشاره شد، شدت جريان مهمترين عامل موثر در برق گرفتگي ميباشد از آنجا که ولتاژ معمولاً ثابت است مقاومت مهمترين عامل تعيين کننده در ميزان جريان عبوري محسوب ميشود ( قانون اهم) بر طبق مطالعات انجام شده جريانهاي مختلف آثار متفاوتي را ايجاد مي نمايند:
1 ميلي آمپر: ايجاد سوزش مختصر در پوست

5 ميلي آمپر : ترمور ماهيچه ها

17-15 ميلي آمپر : انقباض ماهيچه ها ( جلوگيري از جدا شدن قرباني با منبع تماس )

No let go threshold 50 ميلي آمپر : انقباض کليه ماهيچه ها از جمله ماهيچه هاي تنفسي و مرگ متعاقب آن

100-75 ميلي آمپر : فيبريلاسيون بطني جريانهاي بالاتر و حدود 1 آمپر سبب ايجاد فيبربلاسيون بطني نمي گردند ولي ممکن است ايست قلبي ايجاد نمايند که اين اثر نيز در صورت قطع فوري جريان از بين رفته و قلب بصورت طبيعي به فعاليت خود ادامه خواهد داد. به محض ورود جريان به بدن فرد قرباني ، الکترونها سعي در خروج از بدن از طريق نزديکترين راه ممکن را دارند که معمولاً مسير دست به پا يا دست به دست است . مدت زماني که طول مي کشد تا فرد در اثر برق گرفتگي فوت نمايد به شدت جريان عبوري وابسته ميباشد. در برق گرفتگي با ولتاژ کم و در حضور فيبربلاسيون بطني فوراً هوشياري فردمختل نمي گردد زيرا مغز بمدت 15-10 ثانيه جهت مصرف خود اکسيژن ذخيره دارد و در اين مدت نيازمند به فعاليت قلب نميباشد . در موارد برق گرفتگي با ولتاژ کم انجام اعمال احيا و بکارگيري ودفيبريلاتور قلبي مي تواند از وقوع مرگ ممانعت بعمل آورد . البته بايد اين نکته را در نظر داشت که قلب داراي قدرتي ذاتي است که پس از مدت کوتاهي که دستخوش امواج ناهماهنگ و فيبريلاسيون است بطور خودبخود و بدون نياز به محرک خارجي مي تواند به ريتم طبيعي خود بازگشت نمايد .

در برق گرفتگي هاي با ولتاژ بالا ممکن است ضايعات الکتروترمال غير قابل بازگشت در بافتها ايجاد گردد . بدين ترتيب که با وجود آنکه قلب پس از ايست کوتاه ممکن است مجدداً فعاليت خود را آغاز نمايد لکن بدنبال توقف مراکز تنفسي در ساقه مغز متعاقب آثار گرمايي جريان ايست تنفسي رخ مي دهد . از آثار گرمايي جريان با ولتاژ بالا در اعدام هاي قانوني استفاده مي گردد در اين حالت سوختگي درجه 3 در محل تماس الکترودها با پوست ايجاد شده و درجه حرارت مغز تا 63 درجه سانتي گراد افزايش مي يابد .

بدين ترتيب عوامل منجر به مرگ در موارد برق گرفتگي را بدين ترتيب مي توان خلاصه نمود :
-توقف مراکز تنفسي( در ولتاژهاي بالا)
-فيبريلاسيون بطني ( در ولتاژهاي پايين)
-عوارض ناشي از برق گرفتگي نظير عفونت ، سپتي سمي و...
-شکستگي هاي ناشي از برق گرفتگي
درصورت تماس فرد با جريا ن 5 ميلي آمپري تقريباً تمام عضلات دچار انقباض مي گردند . چنين شدت جرياني با ولتاژ کم يا زياد مي تواند سبب شکستگي استخواني گردد. اين شکستگي در استخوانهاي مختلف ممکن است ايجاد گردد از آن جمله مي توان به استخوانهاي کتف ، بازو ، ران و مهر ه ها اشاره نمود . قبل از بکارگيري شل کننده هاي ماهيچه اي موارد زيادي از شکستگي استخوانها در اثر ECT (Electro convulsive therapy) گزارش شده اند

حرکات غير ارادي ناشي از انقباض ماهيچه ها متعاقب برق گرفتگي :

در اثر انقباض ماهيچه ها متعاقب برق گرفتگي علاوه بر شکستگي استخواني که قبلا به آن اشاره شد حالات زير نيز ممکن است رخ دهد :

- گردن و پشت به عقب خم ميشود.

- بازوها به سمت داخل چرخده ، آرنج خم شده و انگشتان به حالت مشت شده قرار مي گيرند.

- لگن و زانوها صاف شده و پاها بصورت مستقيم قرار مي گيرند .

- در صورتي که فرد چيزي را در دست دارد آنرا محکمتر در دستان مي فشرد.

تحقيقات انجام شده نشان داده اند که اين انقباضات عضلاني بر حسب حالت اوليه فرد مي تواند باعث پرت شدن وي به جلو يا عقب گردد. يافته هاي اتوپسي : تقريباً در تمام موارد برق گرفتگي با ولتاژ بالا و در 50% از موارد آسيب با ولتاژ پايين سوختگي هاي الکتريکي در بدن مشاهده مي گردد در برق گرفتگي با ولتاژ پايين اين سوختگي ها در محل خروجي و ورودي هر دو ممکن است وجود داشته باشد.و گاه نيز اصلاً مشاهده نميشود. در موارد برق گرفتگي بعلت ايجاد اسپاسم عضلاني و مصرف شدن ذخاير ATP جمود نعشي با شدت بيشتر ايجاد مي گردد و الگوي ايجاد جمود نعشي نيز مسير عبور جريان را مي تواند بيان نمايد . سوختگي ايجاد شده در ولتاژهاي پايين بصورت يک منطقه قرمزرنگ همراه با تاول و يا منطقه سفيد رنگ ديده ميشوند بصورت کلاسيک در اطراف سوختگي فوق ( مارک الکتريک ) يک منطقه رنگ پريده و در حاشيه آن پرخوني معمولاً سوختگي ايجاد شده بزرگ نبوده و اندازه آن از چند ميلي متر تا 5/1 -1 سانتي متر متفاوت است . در نماي ميکرسکپي اپيدرم حالت پنير سوئيسي پيدا مي کند . ذرات کوچک فلزي از جسم هادي ممکن است در منطقه سوختگي جايگزين شده و توسط Scannimg electron microscopy بررسي مي باشد اين حالت بيشتر در برق گرفتگي هاي با ولتاژ بالا قابل مشاهده است . بر خلاف سوختگي هاي ناشي از برق گرفتگي با ولتاژ پايين ، در ولتاژهاي بالاتر سوختگي هاي شديد که حتي گاه حالت ذغالي نيز پيدا مي کند مشاهده ميشود در اثر تماس با منبع جريان و يا وجود فاصله اندک بين منبع و قرباني ضايعات متعدد و کنار هم ممکن است مشاهده شود.(Spark lesions) سوختگي هاي مختصر متعدد توسط قوس الکتريکي ناشي از جريان نيز ممکن است ايجاد شوند. در ولتاژهاي بسيار بالا تخريب وسيع به همراه از دست دادن اندام ها و پارگي ارگانها ممکن است مشاهده گردد.

در موارد برق گرفتگي خصوصاً در موارد با ولتاژ پايين علاوه بر بررسي جسد ( که گاهاً هيچ يافته اي وجود ندارد ) بايستي به دقت صحنه را معاينه نمود. Manner of death: در بيشتر موارد اتفاقي است و معمولاً در اثر نقايص وسايل و ابزارهاي الکتريکي رخ ميدهد . برق گرفتگي با ولتاژ بالا در اثر تماس با خطوط انتقال فشار قوي که روي زمين افتاده اند و يا در اثر تماس اين خطوط با آنتن ممکن است رخ دهد. خودکشي به اين طريق معمولاً نادر بوده و در اين موارد معمولاً افراد وسايل الکتريکي را به نحوي دستکاري مي کنند که بتواند موجبات برق گرفتگي را فراهم آورد . قتل حتي از خودکشي نيز نادرتر بوده و در اينمورد معمولاً وسيله برقي به طريقي بداخل وان حمام که فرد قرباني در آن استحمام مي کند قرار مي گيرد در اين مورد بعلت مقاومت پايين معمولاً علائم سوختگي مشاهده نميشود و در صورتيکه بعد از فوت وسيله برقي از داخل وان حمام برداشته شود معمولاً علت فوت ناشناخته باقي مي ماند .

امروزه موارد برق گرفتگي اتفاقي و قتل به علت استفاده از GFCI هاي (Ground – Fault corrent Interrupters ) با ولتاژپايين کاهش يافته است . لازم است از اينگونه جريانها بطور روتين در حمام و آشپزخانه ها استفاده شود. اين وسايل شدت جريان را ارزيابي مي کنند . و در صورت وجود اختلاف بيشتر از SMA ، مدار گسيخته شده و مانع برق گرفتگي ميشوددر حالت طبيعي تا زمانيکه اختلاف جريان به 15 ميلي آمپر برسد مدار قطع نميشود بنابراين در اکثر موارد برق گرفتگي فيوز منزل دچار اختلالي نشده است در حاليکه برق گرفتگي رخ داده است . برق گرفتگي در آب بر اثر وجود لامپهاي داراي نقص فني که در استخر کار گذاشته شده است نيز رخ مي دهد . GFCIS از اينگونه حوادث جلوگيري بعمل مي آورد . پيشگيري و درمان : در موارد برق گرفتگي، نکته اصلي ومهم پيشگيري است رعايت نکات ايمني در خانه و محل کار ، اطمينان از صحت کارايي وسايل برقي ، توجه به ايمني مناطق پرخطر نظير محيط حمام و عدم بکارگيري لوازم برقي نظير سشوار و بخاري برقي در اين مکانها از نکات مهم و اساسي در اين زمينه محسوب مي گردد. اقدامات درماني در مرحله حاد و اوليه سعي در باز نگهداشتن راه هوايي جهت برقراري و نگهداري فعاليت تنفسي است که ممکن است به دليل اسپاسم عضلات بين دنده اي و ديافراگم دچار اختلال شده باشد .

در صورتيکه در مراحل ابتدايي برق گرفتگي و اثر سوء آن بر سيستم هدايتي قلب cardioversioin توسط D.c Shock انجام گيرد مي توان ريتم قلب را به حالت طبيعي برگرداند که معمولاً در اين حالت قلب بصورت پايدار با ريتم نرمال به فعاليت خود ادامه ميدهد . در صورت رابدوميوليز شديد ممکن است کار کليه ها دچار اختلال گردد که مايع درماني در اين موارد اولين اقدام مي باشد . اختلالات پايداري و دپررس ممکن است در اثر عوارض ناشي از برق گرفتگي رخ دهد که در هر مورد اقدامات درماني خاص آن بايستي انجام شود . براي مثال جهت درمان سوختگي هاي ناشي از برق گرفتگي و بريدمان منظم زخم ها و پانسمان مرتب آن بهمراه استفاده از کرم هاي مناسب و درمان آنتي بيوتيکي لازم وضروري است در صورت بروز اختلالات عصبي و رواني مي توان با استفاده از مشاوره هاي روانپزشکي و داروهاي مناسب بيماري را تا حدي کنترل نمود . deformity جوشگاه هاي ناشي از سوختگي متعاقب برق گرفتگي را نيز مي توان به کمک روشهاي مختلف فيزيوتراپي به ميزان قابل توجهي بهبود بخشيد.

Referrances
1- Stuart H . Jams , Jan J.Nerdby . Ferensic science .First edition CRC press, 2003 2- Negeshkumar G. Rao forensic medicaine and toxicology , first edition , Jaypee, 2000 3- Vincent J Dimaio , Domeni ck Dimaio , forensic patholoegy, second edition , CRC press, 2001 4- CJ polson , the essentials of forensic medicine , third edition pergamon press, 1973 5- pekka saukko , Bernard Knight , Knights forensic pathology , third edition , Arnold , 2007 6- Barry AJ, fissue , Techniques of crime scene Inveshigation . 7th edition CRC Press, 2004 7- Neuropsychological changes following electrical injury. 8-Rehabilitation of burn injured patients following lightning and electrical trauma. 9- [ Emergency treatment of injuries following lightning and electrical accidents] 10-Modern concepts of treatment and prevention of electrical burns . 11- Delsyed brain atrophy after electrical injury . 12-

سيم كشي مناسب، حفاظت از جان

نویسنده: مهندس نسترن نظارتي

طراحي سيستم هاي سيم كشي مناسب با توجه به لزوم حفاظت جاني افراد در برابر خطر برق گرفتگي در اماكن مسكوني، مراكز صنعتي، بيمارستان ها و... مسئله اي است كه همواره مورد توجه مهندسان و طراحان سيستم هاي برقي قرار مي گيرد. در اين مقاله به معرفي سيستم ارت حفاظتي ، لزوم استفاده از آن و روش هاي تست ميزان مقاومت زمين پس از نصب اين سيستم مي پردازيم.
خطرات برق

انرژي الكتريكي درحدود يكصد سال پيش از طريق شبكه هاي كوچك توزيع مورد اسـتفاده قرار گرفت و به سرعت توسعه يافت. در مقايسه با ديگر انواع انرژي، انرژي الـكتريكي پاكيزه است، به سهولت قابل كنترل و انتقال بوده و به آساني به ديگر انواع انرژي قابل تبديل است. علي رغم همه اين محاسن انرژي برقي داراي دو عيب است. يـكـي ايـنكه به ميزان قابل ملاحظه ذخيره نمي شود و ديگر اينكه درصورتي كه تحت كنترل صحيح نباشد خطرات و خرابي هاي زيادي به بار مي آورد.

خطرات ايجاد حريق

جريان برق در عبور از سيم ها و كليدها و ديگر وسايل برقي توليد حرارت مي كند كه در شرايط عادي اين حرارت به محيط اطراف داده مي شود و درجه حرارت وسايل از حد مجاز بيشتر نمي شود. در صورت انتخاب نامناسب وسايل ممكن است اين حرارت از حد مجاز افزايش يابد كه سبب فرسوده شدن و از بين رفتن عايق هاي آن مي شود. از بين رفتن عايق ها باعث اتصال سيم ها و ايجاد جرقه الكتريكي شده كه در شرايط مساعد به سهولت سبب بروز حريق مي شود. حفاظت در برابر خطر ايجاد حريق از طريق انتخاب صحيح سيم ها و وسايل و حفاظت مدارها توسط فيوزهاي مناسب ممكن است.

خطر برق گرفتگي

بـرق گـرفـتـگـي اثـر سـوء بـرق روي سـيستم بدن انسان است. در حالات عادي برق گرفتگي در اثر اتصال قسمتي از بدن به سيم فاز يا سيم گرم صورت مي گيرد ، لذا براي جـلـوگـيـري از بـرق گرفتگي، سيم ها و ديگر اجزاء فلزي را كه در شرايط عادي حامل الكتريسيته هستند عايق بندي مي كنيم و قسمت هاي برق دار وسايل را طوري تعبيه مي كنيم كه تماس با آن به طور سهوي امكان پذير نباشد. جهت حذف خطر ناشي از عايق به دو طريق عمل مي شود:1) عايق بندي دوبل كه عبارت است از پوشاندن كامل بدنه فلزي با پوشش پلاستيكي عايق يا در مواردي كه بدنه فلزي ضرورت نداشته باشد ساخت آن از پلاستيك عايق.2) اتـصـال بـدنـه فـلزي دستگاه ها به زمين (زمين كردن حفاظتي.) نظر به اينكه سيم نوترال هم در پست توزيع به زمين متصل است در صورت خرابي و اتصال فازبه بدنه، جريان زيادي در مدار شامل سيم فاز و زمين برقرار مي شود كه منجر به ذوب فيوز و رفع خطر مي شود. اين روش در شكل 1 نشان داده شده است.

زمين كردن نوترال

زمين از موادي تشكيل يافته كه غالبا هادي الكتريسيته هستند به خصوص در حالتي كه مرطوب باشند. بنابراين اگر شخصي كه روي زمين قرار دارد با جسمي كه نسبت به زمـيـن داراي پـتانسيل است تماس حاصل كند به علت برقرار شدن جريان دچار برق گرفتگي مي شود.در ابتداي پيدايش صنعت برق، براي شبكه هاي كوچك آن دوران كه داراي طول كم و ولتاژ پايين بودند نياز به زمين كردن نوترال (خنثي) احساس نمي شد. اين شبكه ها به شبكه هاي "نوترال مجزا" يا "غير متصل به زمين" يا "زمين نشده" معروف بودند. با توسعه شبكه ها و افزايش ولتاژ آن ها، درحالت اتصال يك فاز به زمين ملاحظه شد كه جريان به طور متناوب با خود به خود قطع و وصل مي شد و درمحل اتصالي جرقه اي ايجاد مي‌كرد. اين پـديـده سـبـب افـزايـش ولـتـاژ فـازهـاي سالم نسبت به زمين و موجب اختلالات شبكه مـي شـد و بـه وسـايـل مـتصل صدمات و خساراتي وارد مي آورد. در اين حالت جهت جلوگيري از بروز صدمات مالي و جاني با استفاده از اتصال نوترال شبكه به زمين بايد مانع از اين افزايش ولتاژها شد. ‌ شکل شماره 2 : نحوه کوبیدن الکترودها در روش افت ولتاژ ياfall of potential


شکل شماره 3 : دستگاه اندازه گیرنده ارت

شکل شماره 4 : روش ۶۲٪



شکل شماره 5 : اندازه گيری مقاومت شبکه زمين به روش دو الكترودي (ارت مرده)


شکل شماره 6 : اندازه گيری بدون کوبيدن ميله stake less measurement
زمين كردن حفاظتياتصال بدنه فلزي دستگاه هاي برقي به زمين را كه درحالت عادي جريان برقي حمل نمي كنند زمين كردن حفاظتي مي ناميم. بنا بر اين در هادي هاي زمين حفاظتي در شرايط نرمال جريان برق جاري نيست و در صورت وجود، صرفا جريان هاي نشتي عايق هاي تجهيزات است.زمين كردن الكتريكيزمين كردن يك نقطه از مدار الكتريكي به معني اتصال آن به هادي حفاظتي است بين نقطه اي كه بوسيله زمين كردن الكتريكي به زمين حفاظتي وصل شده است و الكترود زمين معمولا جريان برق جاري است.

الكترود زمين

عبارت است از يك قطعه جسم هادي كه در زمين قرار داده مي شود و سيم زمين به آن متصل است كه مهم‌ترين انواع آن به قرار زير است:

*‌ميله هاي مسي كه معمولا 16 ميلي متر قطر دارند و با چكش در زمين كوبيده مـي شـونـد. ايـن مـيله ها داراي نوك تيز فولادي هستند كه فرو رفتن در زمين را آسان مي كند. پس از كوبيدن يك ميله مي توان ميله ديگري به آن پيچ كرد و كوبيدن را ادامه داد تا ميله اي با طول مورد نظر(حدود 3متر) به دست آيد.

‌*صفحه هاي مسي كه در عمق cm60 يا بيشتر به صورت افقي خوابانده مي شوند و زمين مناسبي را ايجاد مي كنند.

*‌استفاده از لوله هاي آب شهري درگذشته بسيار معمول بوده است ولي امروزه كه بيشتر از لوله هاي پلاستيكي استفاده مي شود اين روش امكان پذير نيست.‌

*غلاف يا زره فلزي كابل هاي زيرزميني كه در پست به نوترال متصل هستند. در اين سـيـسـتـم هـا درصـورت اتـصـالـي، جـريان از غلاف يا زره عبور مي كند و به زمين نفوذ نمي كند.

*‌سيم زمين كه در برخي مواقع در سيستم هاي توزيع هوايي مورد استفاده قرار مي گيرد. دراين روش در توزيع هوايي علاوه بر سيم هاي سه فاز و نوترال ، سيم پنجمي كشيده مي شود كه در پست به نوترال متصل مي شود و در طي مسير نيز در نقاطي به زمين متصل مي شود و در نقاط مصرف به عنوان الكترود زمين مورد استفاده قرار مي گيرد.

*‌زمين كردن نوترال در نقاط متعدد درمكان هايي مورد استفاده قرار مي گيرد كه مـقـاومـت ويـژه زمـيـن زياد بوده يا در فصول مختلف به علت تغييرات ميزان رطوبت، تغييرات فاحش دارد. دراين روش كه در ايران نيزمرسوم است درسيستم هاي توزيع، سيم نوترال را در طي مسير در فواصل معين (سه تيردرميان) به الكترودي در زمين متصل مي كنند. در اين روش درصورت بروز اتصالي، جريان داراي دو مسير يكي از طريق سيم نوترال و ديگري از طريق زمين است كه مقاومت را كاهش مي دهد.

*‌در بسياري موارد براي كاهش دادن مقاومت زمين از مجموعه اي از ميله ها استفاده مي كنند و با اتصال الكتريكي آن ها به يكديگر، مجموعه ايجاد شده را به صورت يك الكترود واحد مورد استفاده قرار مي دهند. ‌ شرايط استفاده ازيك الكترود براي حفاظت سيستم و ايمنيچنانچه در يك پست ترانسفورماتور، تمامي خطوط ورودي وخروجي فشار متوسط ازنوع كابلي باشند و طول هريك از خطوط قبل از پست كمتر از 3كيلومتر نباشد، مي توان براي هر دو منظور حفاظت سيستم و ايمني آن از يك الكترود زمين استفاده كرد.

‌نـكـتـه: زمـانـي تـاسـيـسات زمين الكتريكي و زمين حفاظتي مي توانند يكي باشند كه:*‌تاسيسات فشار ضعيف (ولتاژ كمتر از يك كيلو ولت) فقط مصرف داخلي را تامين كند.‌*ولتاژ الكترود زمين در موقع اتصال زمين شـبـكـه و عـبـور جـريـان از نـقطه ستاره ترانس به الـكـتـرود زمـيـن از 125ولـت وولتاژ تماس از 50 ولت تجاوز نكند.‌*در پست هاي توزيع برق كه به صورت بتن آرمه ساخته شده اند.

شرايط استفاده از دو الكترود براي حفاظت سيستم و ايمني

در مـــواردي كـــه امـكــان انـتـقــال فـشــار كـلــي، بـه خصوص صاعقه به تجهيزات فشار ضعيف وجود دارد لازم است از دو الكترود زمين مجزا استفاده شود. در اين صورت فاصله دو الكترود از يـكـــديــگــر در نــزديــك تــريــن نـقـطــه نـبــايــد از بـيـسـت مـتـر كـمتر باشد و در مورد الكترودهاي قائم اين فاصله نبايد از بيست متر يا دو برابر عمق الكترود (هر كدام بيشتر باشد) نزديك تر باشد. ‌

چرا نبايد از فونداسيون ها به جاي چاه ارت استفاده كرد؟

بـه علت اينكه فوندانسيون ها از جنس ماسه هستند و ماسه در واقع يك نوع سراميك است. بـنـــابـــرايـــن نــيــمـــه هـــادي بـــوده و مـــانــنـــد تــمـــام نيمه هادي ها داراي الكترون هاي آزاد محدود اسـت. بـنـابـرايـن فـونـدانـسـيـون هـا فـقط تا حدي مي تواند داراي مقاومت پايين باشد و از ولتاژ 70 به بالا شديدا مقاومتشان بالا رفته و ديگر جرياني را به زمين عبور نمي دهند.

مقاومت ويژه زمين

مـقــاومــت بـيـن الـكـتـرود و زمـيـن بـسـتـگـي بـه مقاومت ويژه زمين دارد كه خود بسته به جنس زمـيـــن و مــيـــزان رطـــوبـــت آن تــغـيـيــر مــي كـنــد. خاك هاي سطحي به علت داشتن رطوبت كمتر داراي مقاومت ويژه بالاتر هستند. براي كاهش مـقـاومـت الـكترود در اين موارد از الكترودهاي بـلندتر استفاده مي كنيم يا با اضافه كردن املاح هادي (تركيب نمك و زغال) در اطراف الكترود مـقـاومـت ويـژه زمـيـن را كاهش مي دهيم. نيز با تــوجــه بـه ايـنـكـه بـنـتـونـيـت سـبـب حـفـظ بـيـشـتـر رطـوبـت طـبـيعي زمين مي شود، درحال حاضر اسـتـفـاده از آن در چـاه هـاي ارت كـنـده شـده درزمـيـن هـاي خـشـك بـسـيـار مـتـداول شده است.

مـقـاومـت ويـژه انـواع مـعـمـول زمـيـن به صورت جدول 1 است.

روش هاي تست ميزان مقاومت زمين پس از نصب سيستم ارت حفاظتي

اولين نكته اين است كه اندازه گيري مقاومت شـبـكـه زمـيـن اعم از يك چاه يا ميله ارت تا يك شـبـكـه ارت بـزرگ تـر را نـبـايـد ساده انگاشت و روي روش هـاي مـرسـوم قديمي و اكثرا توام با اشتباه پافشاري كرد.

روش افت ولتاژ(fall of potential‌) ‌ ‌

اصول كار اين است كه يك جريان با فركانس تقريبي 100 هرتز به شكل مربعي از طريق دستگاه و الكترود Cبه زمين وارد مي شود و اين جريان از زمـيــن عـبــور كــرده و از طــريـق صـفـحـه ارت بـه دسـتـگـاه بـر مـي گردد. اين جريان در زمين افت ولتاژي ايجاد مي كند كه افت ولتاژ نسبت به چاه ارت است و اين افت توسط الكترود Pاندازه گيري مي‌شود. ميزان اين افت ولتاژ تقسيم بر جريان ارسالي همان مقاومت چاه ارت است كه دستگاه آن را بر حسب ‌نشان مي دهد.مهم ترين نكته در اين روش فواصل ميخ هاي C و P از چاه يا شبكه مورد اندازه گيري است كه در اندازه گيري ها نقش به سزايي دارد. ‌اگر سيستم مورد نظر يا همان X يك ميله ارت يا صفحه ارت ساده و تك باشد الكترود Y را 30 تا 50 متر دورتر از ميله ارت مي كوبيم و Z را هم وسط يعني C قرار داده و عدد را مي خوانيم، اگر 5 متر الكترود Z را به سمت X نزديك كرده و عدد دوم را بخوانيم ودر مرحله سوم 5متر به سمت Y رفته و عدد سوم را بخوانيم و الكترود Y در جايي كه از ابتدا كوبيده شده بماند و تغييري نكند. 3 عدد به دست مي آيد. حال اگراعداد خوانده شده نزديك هم باشند و اختلاف آن ها بيش از 5% نباشد ميانگين 3 عدد خوانده شده همان R شبكه يا صفحه ارت است، اگر اعداد با هم اختلاف زيادي داشتند بايد C را بيشتر كنيم و آزمايش را تكرار كنيم. ‌

روش 62%

‌اساس اين روش دقيقا مانند روش بالا است با اين تفاوت كه فاصله الكترود ولتاژ تا سيستم ارت اندازه گيري شده كه در شكل زير با ES نشان داده شده بايد 62 درصد فاصله الكترود جريان تا سيستم ارت يعني EH باشد.اين روش مورد تاييد و توصيه اكثر استانداردها از جمله استانداردهاي BS و IEEE است و اخيرا در تمامي پروژه ها از اين روش جهت اندازه گيري مقاومت شبكه هاي ارت استفاده مي شود. ‌اين روش براي سيستم هاي با تعداد چاه بيشتر با افزايش فاصله EH حتي تا چند صد متر نيز قابل انجام است.بـه طـور كـلـي در صـورتي‌كه بتوان منحني R بر حسبP را ترسيم كرد و در اطراف %C62P=‌ تغييرات R كم باشد يا به اصطلاح به قسمت تخت منحني برسيم عدد به دست آمده درست است، در غير اينصورت بايستي C را افزايش داده و دوباره منحني رسم شود.توجه شود كه ميزان عمقي كه الكترود هاي تست در زمين كوبيده مي شوند چندان به صحت و دقت آزمايش كمك نمي كند و بر عكس بايستي ميله ها را بيش از 20 سانت درون خـاك نـكـوبـيـم، ولـي در عوض ريختن آب پاي الكترودها دقت آزمايش را بالا مي برد و عدد واقعي تري را اندازه گيري مي كنيم. ‌اين روش براي شبكه هاي زمين گسترده شامل چندين ميله يا چاه ارت كه در فواصل مـختلف نصب شده و به هم متصل شده اند و همچنين شبكه توري زمين پست هاي توزيع برق نيز قابل انجام است به شرطي كه بتوان به قسمت تخت منحني رسيد كه لازمه اين كار سيم كشي در طول هاي زياد است. ‌

اندازه گيري مقاومت شبكه زمين به روش دو الكترودي (ارت مرده)

در بعضي مواقع كه كوبيدن الكترود امكان پذير نيست يا فضاي لازم جهت سيم كشي و كوبيدن ميله ها وجود ندارد در صورتي كه نزديك ميله ارت مزبور يك سيستم لوله كشي گسترده آب مدفون، فونداسيون گسترده يا سيم نول وجود داشته باشد به راحتي و بدون كوبيدن الكترود مي توان مقاومت شبكه ارت را با تقريب بالايي به دست آورد. روش كـار بـه ايـن صـورت اسـت كـه يك سيم از چاه ارت به دستگاه ارت تستر وصل مي كنيم و يك سيم هم از سيم نول يا ارت گسترده به دستگاه مي آوريم و دستگاه را در حالت 2 پين قرار مي‌دهيم و تست را انجام مي دهيم (حالت 2 پين دستگاه يعني حالت اهم در دستگاه اهم متر) دقت اين آزمايش به اندازه روش 3 پين نيست ولي روش بسيار ساده اي است و معمولا جواب قابل قبولي خواهد داد. البته مقدار به دست آمده كمي بيشتر از مقدار واقعي است.

اندازه گيري بدون كوبيدن ميلهstake less measurement ‌

اين روش بسيار عملي و مفيد است و نيازي به كــوبـيــدن الـكـتــرود نــدارد.در ايـن روش نـيـاز بـه دستگاه مخصوصي با دو انبرك يا كلمپ است. توسط يكي از انبرك ها كه دور سيم زمين حلقه مي‌زند ولتاژي به سيم زمين القا مي شود و توسط حـلـقـه دوم كـه درهـمـان مـحـل چـفـت مـي شـود جريان عبوري از حلقه زمين ناشي از اين ولتاژ انـدازه گيري مي شود و صفحه دستگاه حاصل تقسيم اين دو يعني مقاومت شبكه زمين را نشان خواهد داد. ‌اين روش به طور مشخص براي مواقعي كه چند ميله يا چاه ارت با هم موازي شده و تـشكيل يك شبكه ارت گسترده و موازي را داده اند بسيار كاربردي است. اين روش بسيار عالي بوده و در زمان كمتري مي توان سيستم را تست كرد. تنها ايراد اين روش گران بودن قيمت دستگاه است به طوري كه قيمت كلمپ هاي آن به اندازه يك دستگاه 3 پين است. نكته جالب در مورد اكثر دستگاه هاي كلمپي اين است كه امكان تست به روش 2 پين در آن ها وجود ندارد.

‌منابع :

‌ ‌1) كتاب مهندسي تاسيسات الكتريك تاليف دكتر حسن كلهر2) اينترنت